Kiedy we wrześniu 2020 r. publikowaliśmy na blogu CRIDO artukuł Powrót do obniżonych stawek VAT raczej później niż prędzej…, kończąc go słowami „(…) obowiązujące aktualnie podwyższone stawki VAT pozostaną z nami na dłużej, a zapowiadana ich tymczasowość będzie kontynuowana. Jak długo? Zobaczymy” nie przypuszczaliśmy, że odpowiedź na przedmiotową wątpliwość zostanie 2 lata poźniej powiązana przez ustawodawcę z… finansowaniem potrzeb obronnych naszego kraju. O co chodzi?

Potrzeba matką wynala… rozwiązań podatkowych?

Otóż, gdy wydawało się, iż spełnione zostaną warunki ustawowe, w myśl których stawki VAT podniesione tymczasowo w 2011 r. powinny wrócić do wyjściowego poziomu 7% i 22%, światło dzienne ujrzała propozycja nowelizacji VAT, zgodnie z którą powrót ten prawdopodobnie zostanie odroczony, a pozostawienie stawek VAT na poziomie 23% i 8% zostanie skorelowane z wydatkami przeznaczonymi na obronność Polski[1].

Projekt zakłada bowiem, iż w okresie od dnia 1 stycznia 2024 r. do końca roku, w którym suma wydatków wymienionych w ustawie o obronie Ojczyzny określonych na ten rok w ustawie budżetowej oraz planie finansowym Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych będzie wyższa niż 3% PKB, to podwyższone podstawowe stawki VAT, tj. 23% i 8% zostaną utrzymane. Natomiast, w przedstawionym do tego projektu uzasadnieniu można przeczytać, iż powyższe jest niezbędne w związku z konfliktem zbrojnym w Ukrainie i koniecznością ponoszenia przez budżet państwa zwiększonych wydatków.

To kolejny raz, gdy ustawodawca decyduje się na zmianę obowiązujących reguł co do terminu obowiązywania podwyższonych stawek VAT. Aktualnie obowiązujące przepisy zakładające, iż podwyższone stawki VAT będą obowiązywać do końca roku następującego po roku, w którym zostaną spełnione określone warunki makroekonomiczne oraz stosowana będzie pierwotna stabilizująca reguła wydatkowa zastąpiły poprzednie zasady uzależniajace wysokość stawek VAT wyłącznie od warunków makroekonomicznych, które z kolei zostały wprowadzone po następujących po sobie wydłużeniach obowiązywania podwyższonych stawek VAT „na sztywno”.

Teraz – jak zostało wskazane w niniejszym artykule – planuje się, by wysokość stawek VAT została uzależniona de facto wyłącznie od decyzji rządzących co do poziomu wydatków przeznaczonych na obronność. Jednocześnie, z uwagi na fakt, iż nowy mechanizm ma zacząć obowiązywać od 2024 r., to w 2023 r. stawki VAT w wysokości 23% i 8% mają być wpisane do ustawy o VAT po prostu jako obowiązujące.

Mając na uwadze powyższe, nasuwa się wniosek, iż zauważalna jest tendencja, by słynne „tymczasowe” podwyższenie stawek VAT zostało jednak z nami na dłużej, natomiast powrót do poziomu 22% i 7% pozostaje wyłącznie pieśnią przyszłości.

[1] Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=2544.