Od kilku lat dyskusje o podatkach w tłusty czwartek zdominowane były przez stawki VAT znajdujące zastosowanie do pączków. Była to po prostu doskonała okazja do przypomnienia stawkowych absurdów funkcjonujących m.in. w obszarze wyrobów piekarskich i ciastkarskich.

Ze względu na wprowadzenie z dniem 1 kwietnia 2020 roku nowej matrycy stawek VAT – istotnie upraszczającej katalog towarów objętych preferencjami stawkowymi – powyższe zagadnienie traci nieco na aktualności. Wszystkie pączki mają zostać opodatkowane 5% stawką VAT.

Nie milknie jednak dyskusja wokół planów nałożenia opłaty od napojów z dodatkiem substancji słodzących, okrzykniętej potocznie mianem „opłaty cukrowej” lub „podatku od cukru”. Projekt ustawy wprowadzającej to nowatorskie, na gruncie polskich regulacji fiskalnych, rozwiązanie został właśnie przyjęty przez Sejm.

Prace nad ustawą

Ustawa stanowi efekt prac Ministerstwa Zdrowia, które opublikowało jej projekt na stronie Rządowego Centrum Legislacji w grudniu 2019 roku. W dniu 6 lutego br. przedmiotowy projekt wpłynął do Sejmu i został przyjęty na ostatnim z posiedzeń.

Czego dotyczy opłata

Ustawa przyjęta przez Sejm, przewiduje zasadniczo, że opłacie podlega wprowadzenie na rynek krajowy napojów z dodatkiem:

  1. cukrów będących monosacharydami lub disacharydami oraz środków spożywczych zawierających te substancje oraz substancji słodzących, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności (Dz. Urz. UE L 354 z 31.12.2008, str. 16, z późn. zm.),
  2. kofeiny lub tauryny

Jednocześnie, za napój uważany będzie wyrób w postaci napoju oraz syrop będący środkiem spożywczym, ujęty w PKWiU w klasach 10.32 i 10.89 oraz w dziale 11, w którego składzie znajduje się co najmniej jedna z substancji wskazanych powyżej, z wyłączeniem substancji występujących naturalnie.

Przy czym, ustawa przewiduje również enumeratywny katalog produktów wyłączonych z opłaty, wśród których umieszczono między innymi napoje będące wyrobami medycznymi, suplementami diety czy będące wyrobami, w których na pierwszym miejscu w wykazie składników znajduje się mleko albo jego przetwory.

Wysokość opłaty ukształtowana została natomiast w oparciu o progi zawartości cukru w 100 ml produktu. Na opłatę składają się zasadniczo:

  1. 0,50 zł za zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5 g w 100 ml napoju, lub za zawartość w jakiejkolwiek ilości co najmniej jednej substancji słodzącej, o których mowa w rozporządzeniu nr 1333/2008,
  2. 0,05 zł za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju – w przeliczeniu na litr napoju.

W przypadku napojów, które w swoim składzie zawierają dodatek kofeiny lub tauryny przewiduje się natomiast opłatę 0,10 zł w przeliczeniu na litr produktu.

Jednocześnie, jak wskazano w treści uzasadnienia, w przypadku dodatku kilku substancji łącznie (np. cukru, substancji słodzących i kofeiny) opłaty sumują się, jednak maksymalna wartość opłaty będzie wynosić 1,2 zł w przeliczeniu na litr napoju.

Przewidywany termin wejścia w życie większości przepisów ustawy to 1 lipca 2020 roku.

Dalszy proces legislacyjny

Uchwalona ustawa została już przekazana pod obrady Senatu, który ma 30 dni na jej rozpatrzenie.

Właściwa ocena wpływu ustawy na prowadzoną działalność gospodarczą, pozwoli podatnikom na odpowiednie przygotowanie do jego wdrożenia, a na etapie prac legislacyjnych – stanowić może niezbędne narzędzie w dialogu z organami prawodawczymi.

Źródło:

Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów z dnia 20 grudnia 2019 r. wraz z uzasadnieniem (w wersji opublikowanej na stronie Rządowego Centrum Legislacji)

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów z dnia 14 lutego 2020 r. (w wersji przekazanej do Senatu; nr druku w Senacie - 71)