Chyba Mikołaj uznał, że w tym roku podatnicy nie byli grzeczni i prezentu w postaci uproszczonej APA nie będzie. Będą za to rózgi (nowe zasady poboru podatku u źródła czy zasady raportowania schematów podatkowych - MDR).

Dla przypomnienia art. 15e CITU wprowadzono od 2018 r. i jego celem jest ograniczenie zaliczania w koszty podatkowe wydatków na rzecz podmiotów powiązanych dotyczących określonych usług niematerialnych, opłat licencyjnych czy opłat z tytułu gwarancji i poręczeń. W szczególności ograniczenie dotyczy kosztów usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze, wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości niematerialnych, przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i SKOK, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze. Zgodnie z art. 15e CITU przepisy zakładają limitowanie wydatków na ww. usługi i opłaty ponad kwotę przekraczającą 5% (podatkowego) EBITDA powyżej 3 mln zł.

Remedium na restrykcje wynikające  z ograniczeń w podatkowej rozpoznawalności wydatków na wsparcie uzyskiwane od podmiotów powiązanych miała być uproszczona procedura APA. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 15e ust. 15 CITU wyłączenie spod kosztów podatkowych nie ma zastosowania do wydatków poniesionych na usługi, opłaty i należności, o których mowa w ust. 1 art. 15 CITU, w zakresie, w jakim decyzja w sprawie uznania prawidłowości wyboru i stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej pomiędzy podmiotami powiązanymi (czyli decyzja APA) obejmuje prawidłowość kalkulacji wynagrodzenia za te usługi, opłaty i należności. Wyłączenie spod limitu art. 15e CITU ma w tym przypadku zastosowanie w okresie na który wydano decyzję APA, tj. w świetle aktualnie obowiązujących przepisów do pięciu lat (z możliwością rozszerzenia na dalsze okresy). Warto podkreślić, że przepisy art. 15e ust. 15 ustawy o CIT stosuje się również do roku podatkowego, w którym wydano decyzję APA, oraz do roku podatkowego poprzedzającego ten rok podatkowy.

Zgodnie z odpowiedzią na interpelację poselską z dnia 26 listopada br. MF zamierza wprowadzić uproszczoną procedurę APA. „Prace Ministerstwa Finansów nad tą procedurą są w toku i – zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami – gotowy projekt zostanie skierowany do konsultacji publicznych. Wydłużony czas prac nad procedurą wynika z konieczności przeprowadzenia dodatkowych analiz, których celem jest opracowanie procedury, która będzie odpowiadała potrzebie jej wprowadzenia, zabezpieczając jednocześnie interes Skarbu Państwa.”

Dodatkowo w odpowiedzi wspomniano, że „ jeśli podatnik jest w trakcie zawierania APA, tj. złożył wniosek o wydanie decyzji APA, ale nie została ona jeszcze wydana, to ma on obowiązek zastosować ograniczenia w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów wynikające z art. 15e ust. 1 ustawy o CIT. Natomiast po wydaniu decyzji APA podatnik może skorzystać z możliwości złożenia korekty zeznania rocznego.”

Niestety znaczna część podatników znajdzie się w bardzo niekomfortowej sytuacji przy wypełnianiu zeznania rocznego. Wielu spośród nich liczyło na wejście w życie już dawno temu zapowiadanej przez MF procedury uproszczonej, w ramach której rozpatrywanie wniosku APA miało zajmować jedynie trzy miesiące. Bazując na dotychczasowych doświadczeniach w zakresie procedowania nad APA, oraz mając na względzie lawinowy wzrost liczby wniosków, motywowanych limitami wprowadzonymi przepisami art. 15e CITU można antycypować, że okres rozpatrywania wniosków APA w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy  przy ograniczonych zasobach kadrowych Departamentu Kluczowych Podmiotów KAS będzie zajmował kilka lat. Do tego czasu podatnicy nie będą mogli zaliczać w koszty wydatków, które w większości przypadku są uzasadnione biznesowo a warunki transakcji są zgodnie z regułami cen transferowych.

Trzeba również mieć na względzie, że zgodnie z narracją prowadzoną przez MF, procedura uproszczona będzie miała zastosowanie wyłącznie do usług o niskiej wartości dodanej i prostych licencji. W przypadku natomiast, gdy przedmiot wnioskowania nie wpisuje się w powyższe założenia, podatnikowi pozostaje możliwość zainicjowania procedury standardowej w oparciu o aktualne przepisy, co może rodzić uzasadnione obawy o wieloletni okres jej trwania.

Poczucie dyskomfortu towarzyszącego wypełnianiu zaznania rocznego może potęgować również fakt, że zgodnie z przepisami art. 20c OP, decyzja APA nie może zostać wydana w stosunku do transakcji, która w momencie składania wniosku była przedmiotem kontroli podatkowej, kontroli celno – skarbowej, postępowania podatkowego lub sądowo – administracyjnego. W takiej sytuacji podatnicy nie mogą ubiegać się o APA.

Pozostaje mieć nadzieję, że Ministerstwo Finansów skieruje z początkiem roku 2019 do publicznych konsultacji projekt przepisów regulujących instytucję uproszczonej APA, a pierwsze wnioski będzie można złożyć przed Walentynkami. Mamy również nadzieję, że w ramach noworocznych postanowień, Resort Finansów uwzględni żywotny interes podatników i okres wyczekiwania na nową procedurę zostanie zrekompensowany możliwością zawnioskowania o liczenie okresu obowiązywania decyzji APA od dnia 1 stycznia 2018 r. niezależnie od długości trwania procedury.

A może zostaniemy mile zaskoczeni i jednak prezent pod choinkę będzie.