Do 8 kwietnia 2021 r. trwają konsultacje społeczne programu „Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027”, który będzie kontynuacją wsparcia dla regionu Polski Wschodniej dostępnego w dwóch ostatnich perspektywach finansowych na lata 2007-2013 i 2014-2020. Zakładany budżet nowego programu to 2,508 mld EUR.

Mazowsze w Polsce Wschodniej?

Zasadniczą zmianą względem programów z dwóch poprzednich perspektyw finansowych jest rozszerzenie zakresu terytorialnego regionu Polski Wschodniej. W perspektywie na lata 2021-2027 wsparcie będzie skierowane tradycyjnie do 5-ciu województw Polski Wschodniej (lubelskiego, podkarpackiego podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego), a dodatkowo obszar realizacji programu rozszerzono o region statystyczny mazowiecki regionalny, czyli województwo mazowieckie z wyłączeniem Warszawy i otaczających ją powiatów. Dla przedsiębiorców z Mazowsza, dla których w ostatnich latach perspektywy 2014-2020 źródła dofinansowania z funduszy UE były ograniczone, będzie to dodatkowa możliwość ubiegania się o wsparcie.

Pięć priorytetów

Obszary wsparcia w ramach programu pogrupowano w pięciu priorytetach.

Priorytet 1. Przedsiębiorczość i innowacje jest najbardziej interesujący z perspektywy przedsiębiorców i obejmuje wsparcie w zakresie:

  • Platform startowych i rozwoju ekosystemu startupowego,
  • Wykorzystania procesów wzorniczych w MŚP w celu uatrakcyjniania produktów i usług,
  • Automatyzacji i robotyzacji MŚP poprzez wdrażanie rozwiązań optymalizujących procesy produkcyjne zgodnie z koncepcją Przemysłu 4.0,
  • Gospodarki obiegu zamkniętego w MŚP poprzez wprowadzanie rozwiązań z obszaru gospodarki cyrkularnej,
  • Pożyczki na rozwój turystyki dla MŚP funkcjonujących w branży turystycznej i branżach pokrewnych.

Alokacja środków w ramach tego priorytetu to 500 mln EUR, w tym 100 mln EUR w ramach pożyczek na rozwój turystyki.

Priorytet 2. Energia i klimat przewiduje wsparcie na rozwój sieci dystrybucyjnych przez operatorów sieci (210 mln EUR), inwestycje zapobiegające i przeciwdziałające zagrożeniom naturalnym na obszarach miejskich realizowane np. przez JST mające status uzdrowiska (200 mln EUR) oraz zrównoważoną mobilność miejską poprzez dofinansowanie np. zakupu niskoemisyjnego taboru (400 mln EUR).

Priorytet 3. Spójna sieć transportowa (930 mln EUR) będzie skierowany na rozwój infrastruktury drogowej przez Samorządy Województw i kolejowej przez PKP.

Priorytet 4. Kapitał społeczny, turystyka oraz usługi uzdrowiskowe obejmujący wsparcie w zakresie rozwoju infrastruktury i wyposażenia sanatoriów i uzdrowisk (75 mln EUR) oraz unowocześnienia i przekształcenia bibliotek w mediateki stanowiące lokalne instytucje kultury i tworzenia szlaków turystycznych między co najmniej dwoma województwami (łącznie 155 mln EUR).

Priorytet 5. Pomoc techniczna (38 mln EUR), czyli wsparcie dla instytucji odpowiadających za realizację programu.

Podsumowanie

Z propozycji programu wynika, że dla przedsiębiorców dedykowana jest mniej więcej 1/5 alokacji, a wsparcie ma być skierowane do start-upów i MŚP. Biorąc pod uwagę rozszerzenie obszaru terytorialnego programu o znaczną część województwa mazowieckiego, pula środków dedykowana dla przedsiębiorców nie robi wrażenia. Ponadto w założeniach programu pominięte zostały duże firmy prowadzące działalność w regionie Polski Wschodniej, często w zaawansowanych technologicznie branżach, takich jak automotive czy lotnicza, które odczuły skutki pandemii Covid-19. Duże firmy po macoszemu zostały potraktowane także w założeniach Krajowego Planu Odbudowy i wygląda na to, że wsparcie dla nich będzie dostępne jedynie w programie Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki, który ma być kontynuacją obecnego POIR-u. Z kolei wsparcie dla branży turystycznej będącej jednym z filarów gospodarki np. w województwie warmińsko-mazurskim, poza ograniczeniem do podmiotów z sektora MŚP ma być dostępne w formie pożyczek. Wydaje się więc zasadne przede wszystkim zwiększenie puli środków dedykowanej dla przedsiębiorców i rozszerzenie zakresu programu o obszary wsparcia dostępne dla dużych firm, a także o dotacje na rozwój dla branży turystycznej.

Czytaj więcej: