Dochody osiągane przez fundację rodzinną podlegają zwolnieniu z CIT m.in. w zakresie, w jakim pochodzą z tzw. dozwolonej działalności gospodarczej fundacji rodzinnej. Jednym z rodzajów dozwolonej działalności gospodarczej jest przystępowanie przez fundację rodzinną do spółek handlowych oraz uczestnictwo w tych spółkach. Oznacza to, że fundacja rodzinna ma również prawo do czerpania z tego tytułu korzyści m.in. w postaci uprawnienia do otrzymania dywidendy. Wobec tego otrzymane przez fundację rodzinną dywidendy z tytułu posiadanych udziałów lub akcji w spółkach handlowych nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Pojawia się zatem pytanie, czy w związku z tym spółki wypłacające dywidendy na rzecz fundacji rodzinnej są zwolnione z obowiązku poboru zryczałtowanego podatku dochodowego?

Obowiązki płatnika w świetle ustawy o CIT

Zgodnie z art. 26 ust. 1 Ustawy o CIT osoby prawne, które dokonują wypłat należności z tytułu dywidendy, działają w charakterze płatnika i są zobowiązane do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego w dniu jej wypłaty. Obecnie, przepisy Ustawy o CIT nie zawierają regulacji, która wprost zwalniałaby płatnika z ww. obowiązku w przypadku, gdy odbiorcą dywidendy jest fundacja rodzinna.

Czy to oznacza, że mimo zwolnienia fundacji rodzinnej z CIT, spółki kapitałowe wypłacające na jej rzecz dywidendy są zobowiązane do poboru podatku?

Przyjęcie powyższego stanowiska byłoby niekorzystne dla fundacji rodzinnych. Dochody fundacji rodzinnej z tytułu dywidend wypłacanych przez spółki handlowe są bowiem zwolnione z CIT. W takim wypadku, aby skorzystać z przysługującego jej zwolnienia, fundacja rodzinna byłaby zmuszona do każdorazowego występowania z wnioskami o zwrot nadpłaconego podatku.

W naszej ocenie przyjęcie takiego rozwiązania byłoby sprzeczne z intencją ustawodawcy, który wprowadził zwolnienie podmiotowe fundacji rodzinnej z CIT w celu ułatwienia gromadzenia mienia i zarządzania nim w interesie beneficjentów. W tym przypadku, zakładając racjonalność ustawodawcy należy przyjąć, że nie nałożyłby na płatnika obowiązku pobrania i wpłaty podatku w sytuacji, gdy podatnik jest zwolniony z tego podatku. Innymi słowy, skoro ustawodawca zwolnił fundację rodzinną z obowiązku uiszczenia podatku dochodowego to brak jest podstaw do tego, żeby płatnik pobierał podatek wbrew obowiązującemu zwolnieniu.

Czy płatnicy powinni pobierać podatek od dywidend wypłacanych na rzecz fundacji rodzinnej?

Wykładnia literalna przepisów dot. obowiązków płatnika CIT wskazuje na obowiązek pobrania podatku od dywidend wypłacanych przez spółki kapitałowe na rzecz fundacji rodzinnej. W naszej ocenie, analizując zasadność zastosowania tych przepisów, należy jednak wziąć pod uwagę wykładnię systemową i przyznane fundacji rodzinnej zwolnienie podmiotowe z podatku dochodowego.

Uważamy zatem, że spółki kapitałowe nie powinny pobierać podatku od dywidend wypłacanych na rzecz fundacji rodzinnych. Niemniej, z uwagi na brak przepisów, które wprost regulowałyby to zagadnienie, warto rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej, która potwierdziłaby powyższe stanowisko.

Zobacz film: Fundacja rodzinna – wybrane aspekty podatkowe

Zachęcamy do obejrzenia filmu wszystkich tych, którzy rozważają zakładanie lub planują utworzyć fundację rodzinną. Struktura fundacji rodzinnej stanowi fascynujące rozwiązanie, jednak ważne jest, aby ostrożnie zarządzać nią w kontekście podatkowym, aby nie stała się dodatkowym obciążeniem.