8 grudnia 2022 r. Komisja Europejska opublikowała propozycję zmian ukierunkowanych na dostosowanie unijnych regulacji do wyzwań ery cyfrowej – znanych jako pakiet „VAT in Digital Age”. Pakiet zmian – z uwzględnieniem poprawek Komisji Gospodarczej i Monetarnej Parlamentu Europejskiego – został przedstawiony do zatwierdzenia przez Parlament Europejski. Głosowanie na posiedzeniu plenarnym zostało zaplanowane na 22 listopada br.

Czym jest ViDA?

„VAT in Digital Age” (ViDA) to propozycje zmian mające na celu dostosowanie obecnego systemu rozliczeń VAT do aktualnych wyzwań ery cyfrowej. Pakiet ViDA dotyczy trzech głównych obszarów:

  • modernizacji zasad sprawozdawczości VAT (w tym fakturowania),
  • zmian w obszarze rejestracji VAT zgodnie z koncepcją pojedynczej rejestracji VAT (ang. Single VAT Registration), w ramach których rozwinięte zostaną istniejące systemy punktów kompleksowej obsługi (ang. One Stop Shop – OSS, Import One Stop Shop – IOSS) i odwrotnego obciążenia,
  • dalszych zmian w zakresie obowiązków dla platform cyfrowych.

Pakiet ViDA istotnie modyfikuje obecne obowiązki podatników w zakresie raportowania i rozliczania transakcji na gruncie VAT – szczególnie tych, którzy zajmują się obrotem transgranicznym (w tym za pośrednictwem platform cyfrowych). Warto zatem zapoznać się z brzmieniem zmian do pakietu ViDA zaproponowanych przez Komisję Gospodarczą i Monetarną Parlamentu Europejskiego (ECON, Komisja).

Kluczowe zmiany do pakietu ViDA

31 października Komisja przedstawiła propozycje poprawek do pakietu ViDA. Propozycje te będą poddane pod głosowanie na posiedzeniu plenarnym Parlamentu Europejskiego (PE, Parlament) już w najbliższą środę, 22 listopada. Przegląd najistotniejszych poprawek zaproponowanych przez ECON przedstawiamy poniżej.

Przesunięcie terminu wdrożenia pakietu ViDA

Zgodnie z pierwotnym założeniami, proponowane zmiany miały wchodzić w życie stopniowo w okresie od stycznia 2024 r. do stycznia 2028 r. ​Ze względu na opóźnienie procesu legislacyjnego ECON zarekomendowała przesunięcie terminów w sumie o co najmniej rok – pakiet ViDA miałby być wprowadzany stopniowo dopiero od 1 stycznia 2025 r.

Stosowanie faktur elektronicznych bez akceptacji odbiorcy dopiero od 1 stycznia 2028 r.

Pakiet ViDA przewiduje, że domyślnym systemem wystawiania faktur stanie się fakturowanie elektroniczne. Jak założono pierwotnie, od 1 stycznia 2024 r. państwa członkowskie mogłyby nałożyć na podatników obowiązek wystawiania faktur elektronicznych. Natomiast począwszy od 2028 r. obowiązek stosowania faktur elektronicznych dotyczyłby już wszystkich podatników.

W poprawkach do pakietu ViDA zaproponowano, że od 1 stycznia 2028 r.:

  • korzystanie z faktury elektronicznej nie powinno być już uzależnione od akceptacji odbiorcy (np. w przypadku świadczenia usługi opodatkowanej w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie w którym dostawca ma swoją siedzibę),
  • stosowanie faktur papierowych będzie możliwe tylko w sytuacjach, w których państwa członkowskie na nie zezwolą (w przypadku transakcji niepodlegających obowiązkom sprawozdawczym określonych w Dyrektywie 2006/112/WE).

Zaproponowana zmiana przewiduje, że państwa członkowskie mogą również zezwolić na wystawianie faktur elektronicznych w innym formacie, zgodnie z wymogami Dyrektywy 2006/112/WE, o ile dopuszczają stosowanie Normy Europejskiej.

W praktyce oznacza to, że jeżeli Parlament przyjmie poprawki Komisji, istotne zmiany w fakturowaniu na poziomie europejskim wejdą w życie dopiero za 4 lata.

Warto również wspomnieć, że ECON zaproponował usunięcie propozycji zmiany, zgodnie z którą faktury elektroniczne miałyby zawierać dodatkowe elementy, takie jak identyfikator rachunku bankowego, na którym zostałaby zaksięgowana płatność za fakturę oraz uzgodnione daty i kwoty każdej płatności związanej z daną transakcją.

Modyfikacja terminu na wystawienie faktury dla transakcji wewnątrzunijnych do 8 dni roboczych

Komisja zaproponowała wydłużenie terminu na wystawienie faktury dla transakcji wewnątrzunijnych do 8 dni roboczych od dnia wystąpienia zdarzenia powodującego powstanie obowiązku podatkowego. Obecnie pakiet ViDA zakłada 2-dniowy termin na wystawienie takiej faktury. Zaproponowana zmiana jest bardzo istotna z punktu widzenia przedsiębiorców dokonujących transakcji wewnątrzunijnych, bowiem jeżeli PE przyjmie poprawki Komisji, wówczas przedsiębiorcy będą mieli więcej czasu na wystawienie faktury dokumentującej takie transakcje. Zmiana ta jest kluczowa z perspektywy polskich przepisów, które obecnie pozwalają wystawić fakturę do 15-stego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów, w tym również WDT.

Zmiany w zakresie rozliczeń dokonywanych przez platformy cyfrowe

Zaproponowana poprawka do pakietu ViDA zakłada, iż koncepcja „podmiotów uznawanych za dostawcę” nie będzie miała zastosowania do realizowanych za pomocą platform cyfrowych usług krótkoterminowego zakwaterowania w przypadkach, gdy usługodawcą jest podmiot niemający obowiązku rozliczania VAT od tych transakcji (m. in. osoba prywatna lub małe przedsiębiorstwo objęte zwolnieniem podmiotowym z VAT) – pierwotnie ViDA nie przewidywała takiego wyłączenia.

Konsolidacja IOSS i OSS (unijnego oraz nieunijnego)

Zaproponowane zmiany wprowadzają również możliwość skonsolidowania trzech rejestracji dla celów VAT, tj. punktu kompleksowej obsługi w zakresie importu (IOSS),  punktu kompleksowej obsługi dla transakcji unijnych (UOSS) i nieunijnych (non-UOSS), tak aby wszystkie dostawy – towarów importowanych, świadczenia usług i dostaw krajowych – mogły być raportowane za pośrednictwem jednego portalu.

Przesunięcie terminu likwidacji magazynów call-off stock

Komisja zaproponowała również przesunięcie o rok daty granicznej dla funkcjonowania magazynów call-off stock. Obecne brzmienie projektu zakłada, że od 31 grudnia 2024 r. nie będzie można dokonywać żadnych nowych przemieszczeń w ramach procedury magazynów call-off stock. ECON proponuje, żeby termin ten został zmieniony na 31 grudnia 2025 r. Oczywiście w dalszym ciągu procedury wszczęte do tej daty, będą mogły zostać zakończone w ciągu 12-miesięcznego okresu. W konsekwencji, przepisy w tym zakresie przestałyby obowiązywać z końcem grudnia 2026 r.

***

Czy zmiany do pakietu ViDA zostaną zatwierdzone przez PE w zaproponowanym brzmieniu? Odpowiedź przyniosą najbliższe dni – zachęcamy do śledzenia naszego bloga, gdzie będziemy informować o dalszych etapach prac w zakresie wdrożenia ViDA i przyjętych zmianach.

Zobacz film: VAT w transakcjach między podmiotami powiązanymi

Rozliczenia z podmiotami powiązanymi (w tym korekty cen transferowych czy benefity dla pracowników) wykraczają poza obszar CIT. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jakie skutki mają w VAT, zapraszamy do obejrzenia filmu.