W Sejmie procedowana jest nowelizacja ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych. Planowane zmiany mają wpłynąć na rozwój lądowej energetyki wiatrowej w Polsce.

Ograniczenia w zakresie lokalizacji elektrowni wiatrowych

Uchwalona w maju 2016 r. ustawa o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych („Ustawa Wiatrakowa”) w znacznym stopniu wstrzymała realizację inwestycji w obszarze energetyki wiatrowej. Na jej podstawie wprowadzono tzw. „zasadę 10H”, która zakłada, że odległość elektrowni wiatrowej od zabudowy mieszkaniowej oraz określonych form ochrony przyrody powinna być równa lub większa od dziesięciokrotności wysokości elektrowni wiatrowej, wliczając elementy techniczne, w szczególności wirnik wraz z łopatami. W praktyce oznacza to możliwość wzniesienia elektrowni wiatrowej w odległości około 1,5-2 km od budynków mieszkalnych. Biorąc pod uwagę rozproszenie zabudowy w Polsce, realizacja takich inwestycji jest obecnie wykonalna na bardzo niewielkim obszarze kraju.

Rządowy projekt przewiduje natomiast, że w przypadku lokalizowania, budowy lub przebudowy elektrowni wiatrowej odległość tej elektrowni od budynku mieszkalnego albo budynku o funkcji mieszanej powinna być równa lub większa od dziesięciokrotności całkowitej wysokości elektrowni wiatrowej, chyba że plan miejscowy określa inną odległość, jednak nie mniejszą niż 500 metrów.

Natomiast w trakcie pierwszego czytania projektu Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych zgłosiła poprawkę do nowelizacji Ustawy Wiatrakowej, zakładającą zwiększenie ww. odległości z 500 m do 700 m.

Warto jednocześnie podkreślić, że ww. kryterium odległościowe będzie miało także zastosowanie do przebudowy elektrowni wiatrowych, co jest istotne np. w kontekście możliwości zastąpienia nowymi turbinami dotychczas eksploatowanych wiatraków. Nowe przepisy wprowadzają również szczegółowe regulacje dotyczące minimalnego dystansu elektrowni wiatrowej od sieci elektroenergetycznych.

Obowiązkowe konsultacje planu miejscowego

Ponadto, nowelizacja Ustawy Wiatrakowej przewiduje obowiązkowe konsultacje planu miejscowego, na podstawie którego ma być lokalizowana elektrownia wiatrowa, w formie dyskusji publicznej. Udział w takiej dyskusji, oprócz zainteresowanych mieszkańców gminy, mają również obowiązek wziąć przedstawiciele lokalnego samorządu oraz inwestora.

Status prosumenta wirtualnego dla mieszkańców gminy

Projektowane przepisy zakładają także, że inwestor realizujący inwestycję polegającą na budowie elektrowni wiatrowej będzie przeznaczać co najmniej 10% mocy zainstalowanej takiej elektrowni do objęcia przez mieszkańców gminy na okres 15 lat (od dnia wytworzenia w elektrowni wiatrowej po raz pierwszy energii elektrycznej i jej wprowadzenia do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej), w celu uzyskania przez nich statusu prosumenta wirtualnego energii odnawialnej. Mieszkaniec gminy może zgłosić chęć objęcia udziału w mocy zainstalowanej elektrowni wiatrowej, nie większego jednak niż 2 kW na każdy własny punkt poboru energii. W przypadku, gdy moc zainstalowana przeznaczona przez inwestora do objęcia przez mieszkańców gminy będzie niższa niż łączne zapotrzebowanie na moc zadeklarowane przez tych mieszkańców, udział w mocy zainstalowanej będzie zmniejszony proporcjonalnie dla każdego zgłoszonego punktu poboru energii. W terminie 90 dni od dnia otrzymania przez inwestora listy zainteresowanych mieszkańców gminy, inwestor zawiera z nimi umowę, której przedmiotem będzie objęcie przez tych mieszkańców udziałów w mocy zainstalowanej elektrowni wiatrowej.

Wprowadzenie zasad bezpiecznej eksploatacji elektrowni wiatrowej

Należy też nadmienić, że nowelizacja wprowadza zasady bezpiecznej eksploatacji elektrowni wiatrowej. Przykładowo, czynności i przeglądy serwisowe elementów technicznych elektrowni wiatrowej powinien wykonywać przedsiębiorca, który został wpisany do nowo tworzonego rejestru prowadzonego przez Prezesa Urzędu Dozoru Technicznego. Z kolei za nieprzestrzeganie obowiązku poddawania elementów technicznych elektrowni wiatrowej przeglądom serwisowym realizowanym zgodnie z zaleceniami i częstotliwością określonymi w stosownej dokumentacji technicznej i instrukcjach, podmiotowi eksploatującemu elektrownię wiatrową grozić będzie kara pieniężna nie niższa niż 10.000 zł i nie wyższa niż (co do zasady) 5% przychodu ukaranego przedsiębiorcy osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.

W kolejnych dniach będą toczyć się dalsze prace nad nowelizacją Ustawy Wiatrakowej. Będziemy na bieżąco kontrolować postępy procesu legislacyjnego i informować o ewentualnych zmianach w procedowanym projekcie.