W piątek 2 sierpnia Senat zakończył prace nad nowelizacją ustawy o VAT obejmującą wprowadzenie obowiązkowego split payment oraz nowej matrycy stawek VAT.

Choć prace Senatu nad tak obszerną ustawą zamknęły się w ramach jednego posiedzenia, to nie ograniczały się wyłącznie do prostego przeprowadzenia ustawy przez kolejny etap legislacyjny.

Poprawki Senatu – niższy VAT na mleko roślinne

Dyskusje prowadzone w ramach prac nad ustawą dotyczyły zarówno techniki legislacyjnej zastosowanej przy redagowaniu przepisów, jak również poszczególnych systemowych rozwiązań.

Ostatecznie Senat zdecydował się na przyjęcie dwóch poprawek. Pierwsza z nich to techniczna korekta przepisów dotyczących opodatkowania VAT rolników ryczałtowych.

Druga z przyjętych przez Senat poszerza natomiast katalog towarów korzystających z 5% stawki VAT o tzw. mleka roślinne:

  1. napoje na bazie soi o zawartości białka 2,8% masy lub większej (CN 2202 99 11),
  2. napoje na bazie soi o zawartości białka mniejszej niż 2,8% masy; napoje na bazie orzechów objętych działem CN 08, zbóż objętych działem CN 10 lub nasion objętych działem CN 12 (CN 2202 99 15),

- niezawierające produktów objętych pozycjami od CN 0401 do CN 0404 lub tłuszczu uzyskanego z produktów objętych pozycjami od CN 0401 do CN 0404 (tj. zasadniczo produktów mlecznych pochodzenia zwierzęcego).

To bardzo ważna zmiana dla osób cierpiących na nietolerancję laktozy czy też alergię na mleko pochodzenia zwierzęcego. O istotnym znaczeniu przedmiotowej poprawki świadczyć może zaangażowanie w jej przeforsowanie po stronie społecznej nie tylko przedsiębiorców, ale także m.in. Rzecznika Praw Dziecka.

Należy przy tym odnotować, że powyższa poprawka znalazła również poparcie Ministra Finansów. Takie nastawienie strony rządowej może wydawać się nieco zaskakujące – biorąc pod uwagę pierwotny plan ograniczenia możliwości stosowania 5% stawki VAT wyłącznie do soków 100%.

W tym kontekście nie można tracić z pola widzenia faktu, iż na etapie prac sejmowych co prawda zachowano możliwość stosowania 5% stawki VAT do napojów zawierających minimum 20% soku – jednak ustępstwo to odbyło się kosztem drewna opałowego, które pod rządami nowej matrycy objęte będzie 23% stawką VAT.

Dyrektywa VAT a bezpieczeństwo dzieci

Interesująca debata towarzyszyła również możliwości wprowadzenia obniżonej stawki na produkty przytrzymujące dzieci w czasie jazdy samochodem – zastępujące foteliki samochodowe.

Mimo ogólnej aprobaty dla takiego rozwiązania, senatorowie ostatecznie odrzucili poprawkę przewidującą preferencje dla tego rodzaju produktów.

Przedstawiciele MF przekonywali, iż takie rozwiązanie może nie być zgodne z Dyrektywą VAT, a co za tym idzie – narażać Polskę na postępowanie przed Komisją UE i TSUE. Warto jednak podkreślić, że przedstawiciele MF zobowiązali się jednocześnie do wszczęcia dialogu z Komisją UE, nakierowanego na uzyskanie aprobaty Komisji dla powyższego pomysłu. Trzymamy za słowo!

Zmiany już wkrótce

Wszystko wskazuje na to, że wprowadzenie nowej matrycy stawek VAT (i obowiązkowego split payment) nastąpi już wkrótce.

W harmonogramie prac Sejmu obecnej kadencji niewątpliwie znajdzie się jeszcze miejsce na prace nad nowelizacją ustawy o VAT. Być może, zmiany zostaną przyjęte przez parlament jeszcze w tym miesiącu.

Nieodległa wydaje się także data wejścia w życie nowych przepisów. Jakkolwiek nowa matryca zacznie obowiązywać od 1 kwietnia 2020 r., to o Wiążącą Informację Stawkową będzie można wystąpić już 1 listopada 2019 r. Od tego dnia zacznie również działać obowiązkowy split payment, a także wybrane korekty stawkowe (obniżona stawka VAT na ebooki).

Dla wielu podatników, dostosowanie się do kumulacji zmian w ustawie o VAT (wprowadzanych nie tylko omawianą nowelizacją) może stanowić istotne wyzwanie (zarówno z perspektywy merytorycznej, jak i organizacyjnej / informatycznej).

Wszystkich podatników zachęcamy zatem do zapoznania się z procedowanymi projektami zmian w ustawie o VAT i do próby dokonania oceny na ile planowane zmiany wpłyną na prowadzoną działalność?