W ostatnio wydanym orzeczeniu, NSA stwierdził, że gmina ma prawo do odliczenia od wydatków związanych z uzbrojeniem terenów przemysłowych[1].

Spór przedstawiony do rozstrzygnięcia przez NSA dotyczył działań polegających na dostosowaniu terenów strefy przemysłowej na potrzeby inwestorów zewnętrznych. Na ten cel, gmina poniosła szereg wydatków związanych z przygotowaniem i realizacją przedmiotowej inwestycji. Wydatki te obejmują wykonanie kanalizacji deszczowej (sieci i wpustów), sieci kanalizacji sanitarnej oraz sieci wodociągowej w ulicy prowadzącej do strefy przemysłowej. Wskazane elementy zostały także doprowadzone do istniejących sieci oraz do istniejących rowów melioracyjnych. Podkreślenia wymaga kwestia, że w ramach działalności gminy, zadania z zakresu dostawy wody i odprowadzenia ścieków z terenu inwestycji będą wykonywane przez jej zakład budżetowy. Zatem, sieć wodociągowa oraz sieć kanalizacji sanitarnej będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT, tj. odpłatnego świadczenia usług dostawy wody oraz odprowadzenia ścieków.

Wobec powyższego, gmina powzięła wątpliwości co do możliwości odliczenia VAT od poniesionych kosztów. Jednocześnie przyjęła stanowisko, że przysługuje jej pełne prawo do odliczenia VAT z faktur dokumentujących wydatki związane z przedmiotową inwestycją. Organ podatkowy stwierdził, że gmina ma prawo do odliczenia VAT wyłącznie w odniesieniu do wydatków związanych z kanalizacją ściekową i wodną.

Przedstawione zagadnienie znalazło swój finał aż przed NSA. Sąd oddalił skargę organu, uznając że nie zasługuje ona na uwzględnienie. Wskazał, że nie rozumie różnicy pomiędzy kanalizacją deszczową a kanalizacją ściekową i wodną, którą dostrzegł Dyrektor KIS. Podkreślił, że w jego ocenie, są to infrastruktury o tym samym charakterze. Jak zauważył, celem przedmiotowej inwestycji jest zwiększenie wartości działek, co niewątpliwie wpływa na pozyskanie nowych inwestorów. Zatem, również wydatki poczynione na kanalizację deszczową pozostają w związku z czynnościami opodatkowanymi. Podsumowując, NSA orzekł, że gmina ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z opisaną inwestycją.

Stanowisko zaprezentowane przez organ podatkowy, w naszej ocenie, należałoby uznać za wypadek przy pracy. Niezrozumiałe jest bowiem tak przedstawione różnicowanie przedmiotowej infrastruktury. Jednocześnie, wyrok NSA wpisuje się w korzystną dla samorządów linię orzeczniczą, w której ugruntowany jest pogląd, że jednostka samorządu terytorialnego nawet realizując zadania własne może działać jako przedsiębiorca i tym samym dokonywać odliczenia VAT.

Na uwagę zasługuje również kwestia finansowania tego rodzaju projektów. Praktyka pokazuje, że samorządy często korzystają z unijnego dofinansowania. Tym samym, może to oznaczać, że w najbliższym czasie wiele jednostek stanie przed trudnym zadaniem oceny, czy podatek VAT na projektach, w odniesieniu do których ubiegają się o dofinansowanie, może stanowić koszt kwalifikowalny. A jeżeli tak, to w jakim zakresie?

[1] Wyrok NSA z dnia 25 stycznia 2019 r., sygn. I FSK 1820/16.