Gminie przysługuje prawo do późniejszego odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków inwestycyjnych wykorzystywanych do czynności opodatkowanych, nawet jeżeli wytworzone lub nabyte dobra służyły początkowo działalności niepodlegającej opodatkowaniu.

Przedstawiona w dniu 19 kwietnia 2018 r. opinia została sporządzona w sprawie Gminy Ryjewo[1]. Zarejestrowana jako podatnik VAT gmina wybudowała lokalną świetlicę, która początkowo była wykorzystywana do realizacji zadań organu władzy publicznej. Dopiero 4 lata później budynek zaczął również służyć do wykonywania czynności opodatkowanych. W konsekwencji powstało pytanie o znaczenie czasowej kolejności wykorzystywania danego dobra inwestycyjnego.

Zdaniem rzecznika generalnego Juliane Kokott, w świetle przepisów Dyrektywy VAT[2] oraz zgodnie z zasadą neutralności, dokonanie przez przedsiębiorcę późniejszego odliczenia podatku naliczonego jest również możliwe w sytuacji, gdy podatnik nie dokonał wyraźnego zaliczenia towaru w skład przedsiębiorstwa w chwili jego nabycia.

Zmieniony art. 187 ust. 2 Dyrektywy VAT (dotyczący korekty odliczeń dóbr inwestycyjnych) wskazuje bowiem wprost, że prawo do odliczenia VAT powstaje m.in. w związku z potencjalnym zamiarem wykorzystania, jeżeli potwierdzi się on w późniejszym czasie. Nie ma zatem znaczenia, czy gmina w chwili nabycia / wytworzenia danego dobra wyraźnie wskazała zamiar jego wykorzystania do wykonywania czynności opodatkowanych, w szczególności, kiedy takiej wiedzy jeszcze posiadać nie mogła. Jeżeli zatem w trakcie okresu korekty podatku naliczonego zakres wykorzystywania towaru ulegnie zmianie, stosowna korekta jest w dalszym ciągu możliwa.

Powyższe pozwala ponadto na uniknięcie nierównego traktowania podatników w zależności od sekwencji czasowej wykorzystania towarów do celów gospodarczych i niegospodarczych.

Co prawda postępowanie dotyczy rozliczeń gmin, jednak może mieć znaczenie dla bardzo wielu podatników. Z podobnymi wątpliwościami zmagają się podatnicy prowadzący obok działalności opodatkowanej – działalność zwolnioną z VAT. Opinia rzecznika generalnego daje szansę na częściowe odliczenie VAT nawet od zakupów dokonanych pierwotnie do celów prywatnych osób fizycznych.

Oczekując na wyrok TSUE w niniejszej sprawie, warto zaznaczyć, że stanowiska rzeczników generalnych nie są wiążące dla składów orzekających. Praktyka pokazuje jednak, że bardzo często ich argumentacja jest powtarzana.

Zwracamy jednocześnie uwagę, że wydanie przez TSUE wyroku zgodnego z opinią rzecznika generalnego może być podstawą do wznowienia postępowania zakończonego ostateczną decyzją. Wszystkim zainteresowanym tym trybem przypominamy, że wznowienie następuje na żądanie strony wniesione w ciągu miesiąca od publikacji orzeczenia TSUE w unijnym Dzienniku Urzędowym.

Źródło: Sprawa C-140/17

[1] Sprawa C-140/17.

[2] Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.