Ministerstwo Finansów (dalej: MF) zakończyło w piątek (28 lipca 2017) konsultacje podatkowe ws. „listy przesłanek należytej staranności po stronie nabywcy w transakcjach krajowych w kontekście prawa do odliczenia podatku naliczonego”. Eksperci Crido Taxand we współpracy z członkami Business Centre Club (dalej: BCC) przygotowali opinię dotyczącą powyższego zagadnienia wraz z rekomendacjami odnośnie do zakresu listy, jej charakteru oraz poszczególnych przesłanek dochowania przez przedsiębiorców należytej staranności kupieckiej w VAT (dalej: Opinia).

Jak informowaliśmy Państwa na blogu w MF trwają aktualnie prace nad przygotowaniem listy przesłanek należytej staranności, których spełnienie w momencie zawierania transakcji skutkowałoby brakiem podstaw do kwestionowania u podatników prawa do odliczenia podatku VAT w sytuacji, gdy w ramach danego łańcucha transakcji doszło do wyłudzenia podatku VAT przez inne podmioty (dalej: Lista)

Naszym zdaniem jedynie poprzez uwzględnienie przez MF głosu przedsiębiorców oraz praktyki obrotu gospodarczego możliwe będzie skuteczne ograniczenie liczby wyłudzeń w podatku VAT, a także zwiększenie pewności i bezpieczeństwa obrotu. W innym wypadku Lista stanie się kolejnym dokumentem, który nie będzie miał realnego wpływu na sytuację podatników, a organy podatkowe będą mogły w każdym przypadku bezrefleksyjnie kwestionować rozliczenia podatników twierdząc, że podatnik mógł podejrzewać nieuczciwe działania innych firm.

W związku z powyższym we współpracy z firmami członkowskimi BCC przygotowaliśmy propozycję, która miejmy nadzieję będzie punktem wyjścia dla MF do dalszych prac na ostatecznym kształtem Listy.

Warto mieć na względzie, że dwoma głównymi celami Listy powinno być:

  1. stworzenie mechanizmu dla organów podatkowych do oceny należytej staranności kupieckiej; oraz
  2. wskazanie podatnikom możliwie najszerszego katalogu czynności jakie mogą oni podejmować w celu przeprowadzenia prawidłowego procesu weryfikacyjnego swoich kontrahentów – tak, aby nie zostali posądzeni o brak należytej staranności kupieckiej.

Aktualnie między organami podatkowymi a podatnikami toczy się wiele sporów w zakresie tego jakie czynności stanowią o dochowaniu należytej staranności kupieckiej. W wielu przypadkach rozumienie czym jest dochowanie należytej staranności kupieckiej interpretowane jest przez organy skarbowe dowolnie, przez co podatnicy ponoszą negatywne konsekwencje w postaci zakwestionowania prawa do odliczenia VAT czy też możliwości zastosowania stawki 0% na WDT.

Przykładowo, organy podatkowe podważając rozliczenia VAT wskazują, że podatnik powinien dokonać bardziej szczegółowej weryfikacji kontrahenta, ponieważ:

  • właścicielem firmy był obcokrajowiec,
  • termin na dokonanie płatności był krótki (cokolwiek by to znaczyło) – mimo, że jest to normalne w danej branży,
  • cena towaru była rynkowa, ale za bardzo atrakcyjna,
  • pośrednik nie miał zaplecza technicznego, np. własnego magazynu (wynajmowany zdaniem organów się nie liczy),
  • kontakt z kontrahentem był poprzez email, a nie osobisty.

Przykłady takich absurdów można niestety mnożyć i dopiero w ostatnim czasie sądy coraz częściej pokazują jak daleko jest działaniom organów podatkowych do zasad prowadzenia kontroli i postępowań podatkowych, a nawet do samych przepisów prawa materialnego.

Mamy nadzieję, że prawidłowe opracowanie i opublikowane Listy w formie wiążącej organy podatkowe pozwoli na ograniczenie liczby sporów i zapewni realną ochronę uczciwym podatnikom, w sytuacji gdy na inny etapie łańcucha transakcji doszło do wyłudzenia VAT - o czym podatnik nie wiedział ani przy zachowaniu należytej staranności nie mógł wiedzieć.

Zachęcamy Państwa do zapoznania się z pełną treścią Opinii, która została zamieszczona na stronie BCC (link do opinii na stronie BCC) oraz do kontaktu z naszymi ekspertami, którzy z chęcią odpowiedzą na pytania i wyjaśnią wszelkie wątpliwości.

Interesuje Cię ten temat? Skontaktuj się z autorami artykułu:

Jan Furtas
Manager w Crido Taxand
jan.furtas@taxand.pl
+ 48 22 324 59 10

 

Michał Borowski
Partner w Crido Taxand
michal.borowski@taxand.pl
+48 22 324 57 32