Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 11 czerwca 2018 r. wskazał, jak należy rozumieć pojęcie udziału w zarządzaniu lub kontroli dla potrzeb identyfikacji powiązań w rozumieniu cen transferowych.

Zgodnie z przepisami o cenach transferowych pomiędzy podmiotami mogą istnieć różne rodzaje powiązań, o czym mówi art. 11 ustawy o CIT. O ile na przykład powiązania kapitałowe zostały stosunkowo szczegółowo opisane w przepisach i w większości przypadków nie powinny przysparzać wątpliwości interpretacyjnych, o tyle identyfikacja powiązań wynikających z udziału w zarządzaniu lub kontroli może w praktyce sprawiać podatnikom wiele trudności. W przepisach nie zdefiniowano bowiem, co należy rozumieć poprzez sformułowanie „bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli”.

Z jednej strony mogą pojawiać się sytuacje oczywiste, gdy przykładowo ta sama osoba fizyczna zasiada w radzie nadzorczej jednego podmiotu biorąc tym samym udział w jego kontroli oraz jednocześnie zasiada w zarządzie kolejnego podmiotu co jest równoznaczne z udziałem w jego zarządzaniu. Natomiast w rzeczywistości gospodarczej występują mniej oczywiste relacje, kiedy trudno w sposób jednoznaczny zidentyfikować powiązanie pomiędzy podmiotami na podstawie tego przepisu. Wątpliwości interpretacyjne mogą się pojawiać przykładowo w kontekście pośredniego udziału w zarządzaniu lub kontroli – na przykład gdy mamy do czynienia z umowami o zarządzanie innym podmiotem.

W obliczu prymatu wykładni językowej przy równoczesnym braku klarownych wskazówek w przepisach ustawy o CIT, słusznym podejściem w procesie interpretacji zarządczych oraz kontrolnych przesłanek powiązań wydaje się odniesienie do dorobku OECD oraz instytucji uregulowanych na gruncie przepisów prawa handlowego. Branie udziału w zarządzaniu lub kontroli należy zatem intepretować szeroko, przy czym nie musi ono mieć charakteru sformalizowanego, bowiem istotny jest faktyczny wpływ na zarządzanie lub kontrolę.

W podobnym duchu wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 11 czerwca br[1]. Organ stwierdził, że przesłanki występowania powiązań na kanwie udziału w zarządzaniu lub kontroli należy rozpatrywać analizując nie tylko uprawnienia o charakterze formalnym (np. udział w zarządzie, radzie nadzorczej spółki lub innego podmiotu), ale analizując także faktyczny wpływ na kształtowanie decyzji gospodarczych lub kontrolę powiązanego podmiotu. Dyrektor KIS wskazał dodatkowo, że zarządzanie bezpośrednie to prowadzenie spraw spółki przez zarząd, który jest organem uchwałodawczym i decyzyjnym, w związku z koniecznością realizacji zamierzonych celów. Natomiast zarządzanie pośrednie może być rozumiane jako oddziaływanie na kompetencje zarządu do prowadzenia spraw, wynikających z funkcji zarządu, jako organu wykonawczego wobec uchwał zgromadzenia wspólników, a w pewnych przypadkach rady nadzorczej i komisji rewizyjnej.

Komentowane rozstrzygnięcie potwierdza, że wobec braku precyzyjnych wytycznych w przepisach, zarządczo-kontrolne kryterium powiązań należy rozumieć stosunkowo szeroko analizując faktyczny wpływ na zarządzanie lub kontrolę, nie ograniczając się przy tym wyłącznie do uprawnień formalnych. Analizując występowanie powiązań, również w kontekście obowiązków dokumentacyjnych, warto zatem przeanalizować czy w Państwa przypadku poza zwykle oczywistymi powiązaniami kapitałowymi inne podmioty nie stanowią podmiotów powiązanych poprzez wpływanie na prowadzenie spraw / realizację celów gospodarczych.


[1] 0114-KDIP2-2.4010.129.2018.2.SO