Dość popularna do niedawna koncepcja wyjścia wspólnika ze spółki powoli odchodzi w zapomnienie.

Wypłata wynagrodzenia za umorzenie w naturze (np. poprzez przeniesienie nieruchomości) była przed 2015 rokiem relatywnie prostym, w miarę elastycznym, a i też niekiedy korzystnym podatkowo rozwiązaniem. Pojawiały się jednak dwie wątpliwości – co z CIT i VAT na takim transferze? Czy to jest sprzedaż czy specyficzna czynność wymykająca się kategoriom ustawowym.

W ustawach podatkowych jasnych uregulowań nie było więc dla oceny praktycznego ryzyka konieczne monitorowanie orzecznictwa sądów administracyjnych. Swego czasu rozchwiane, to jednak wydawało się, że w pewnym momencie ustabilizowane na konkluzji – neutralność transferu zarówno w  CIT i VAT.

Jeśli chodzi o CIT, sytuacja zmieniła się drastycznie wraz z wprowadzeniem nowych przepisów o uregulowaniu zobowiązań w naturze z dniem 1 stycznia 2015. Od tej pory uregulowanie zobowiązania w naturze (a tym też jest wydanie nieruchomości za umorzenie udziałów) jest po prostu zbyciem.

Natomiast w zakresie VAT ustawa się nie zmieniła, ale orzeczenia zaczęły być różne; dało się  zauważyć tendencję odwracającą się od neutralności VAT.

Wydana w poniedziałek uchwała NSA w składzie siedmiu sędziów opowiada się za podleganiem VAT takiego transferu (23% czy zwolnienie to już inne pytanie, które trzeba rozstrzygnąć osobno). Zdaniem NSA, spełnione są wymogi dla dostawy towarów - jest przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel, jest też to czynność odpłatna (bo odpłatność nie musi oczywiście oznaczać płatności w pieniądzu). Na szczegóły trzeba jednak poczekać aż pojawi się uzasadnienie pisemne.

Choć w Polsce wyroki sądów nie są źródłem prawa, to jeżeli jakieś orzeczenia mają wpływ na późniejszą praktykę to są to właśnie uchwały NSA w składzie siedmiu sędziów. Wydaje się więc, że zaproponowana przez NSA interpretacja VAT-owskiego traktowania wydania w naturze raczej z nami zostanie.


Źródło: I FPS 6/15