Czy art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 112 należy interpretować w ten sposób, że usługi świadczone na rzecz zakładu ubezpieczeń przez podmiot trzeci, w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela, który to podmiot nie pozostaje w żadnym stosunku prawnym z ubezpieczonym, objęte są zwolnieniem z VAT, o którym mowa w tym przepisie – brzmi pytanie prejudycjalne, które NSA zadał Trybunałowi Sprawiedliwości UE (postanowienie o sygn. akt I FSK 1563/13).

Zgodnie z orzecznictwem polskich sądów zakres stosowania art. 43 ust. 13 ustawy o VAT jest szerszy niż zakres przepisów Dyrektywy VAT. Niemniej jednak pomimo, iż zwolnienie dla usług pomocniczych do finansowych (a nie ubezpieczeniowych) nie zostało wprost zawarte w przepisach unijnych, to możliwość jego stosowania została kilkukrotnie potwierdzona przez Trybunał Sprawiedliwości UE.

Kwestia ta była sondowana przez polskie Ministerstwo Finansów u Komisji Europejskiej pod kątem potencjalnej niezgodności prawa krajowego z unijnym, niemniej jednak bez jednoznacznego rezultatu. Komisja Europejska wskazała na konieczność analizy tej kwestii w szerszym kontekście przez Komitet VAT (ciało doradcze Komisji Europejskiej). Z uwagi na długi horyzont czasowy rozstrzygania kwestii przez Komitet VAT, zaczęto poszukiwać wyjścia z tej sytuacji, tak aby sprawa została wyjaśniona szybciej.

„Z pomocą” przyszedł NSA, który zdecydował skierować pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE, aby rozstrzygnąć o możliwości stosowania zwolnienia z VAT w odniesieniu do usług pomocniczych do ubezpieczeniowych w kontekście dotychczasowego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE. Istotą tego zapytania jest weryfikacja, czy zasadne jest przyjęcie, iż zwolnienie dotyczące usług pomocniczych powinno dotyczyć nie tylko sektora finansowego, ale również branży ubezpieczeniowej. W zależności od opinii Trybunału Sprawiedliwości UE dowiemy się, czy polski przepis art. 43 ust. 13 ustawy o VAT dopuszczający zwolnienie usług pomocniczych do ubezpieczeniowych ma podstawy w unijnych zasadach podatkowych, a w efekcie czy branża ubezpieczeniowa może ponosić niższe koszty nabywanych usług wsparcia, w tym usług likwidacji szkód (tj. koszty niezawierające VAT).