W ostatnim czasie wydana została interpretacja w przedmiocie zasad opodatkowania tzw. drugiej wymiany udziałów.

1 stycznia 2022 r. weszła w życie nowelizacja zarówno ustawy o CIT, jak i ustawy o PIT, dodano nowe regulacje wyłączające neutralność podatkową niektórych kolejnych restrukturyzacji. Dotychczas transakcje takie jak: wymiana udziałów, połączenia lub podziały mogły być neutralne podatkowo po spełnieniu określonych warunków. Od 2022 r. wprowadzono przepisy zaostrzające zasady opodatkowania kolejnych restrukturyzacji tego typu.

Zmiany w zakresie „drugich i kolejnych” restrukturyzacji

W wyniku zmian, co do zasady, przestała być neutralna podatkowo tzw. druga wymiana udziałów, tj. polegająca na wniesieniu udziałów / akcji, które wcześniej zostały objęte w wyniku innej wymiany udziałów lub połączenia / podziału spółek.

Do 2022 r. wymiany udziałów, które nie spełniały warunków niezbędnych do skorzystania z wyłączenia z opodatkowania np. nie dochodziło do uzyskania bezwzględnej większości praw głosu, zasadniczo podlegały opodatkowaniu na zasadach analogicznych jak aport innych składników majątkowych.

Jednocześnie, od 2022 r. do ustawy o CIT / PIT wprowadzono nowy rodzaj przychodu, który powinien stanowić odpowiednio: (i) po stronie spółki nabywającej nadwyżkę wartości rynkowej udziałów (akcji) wniesionych do tej spółki przez wspólnika nad wartością rynkową wydanych w zamian przez tę spółkę udziałów (akcji) wraz z zapłatą w gotówce (art. 12 ust. 1 pkt 8bb ustawy o CIT) oraz (ii) po stronie wspólnika - nadwyżkę wartości rynkowej udziałów (akcji) przekazanych temu wspólnikowi przez spółkę nabywającą wraz z zapłatą w gotówce nad wartością rynkową wniesionych w zamian udziałów (akcji) przez tego wspólnika (art. 12 ust. 1 pkt 8bc ustawy o CIT oraz art. 24 ust. 5 pkt 7b ustawy o PIT).

Interpretacja indywidualna w zakresie braku neutralności podatkowej wymiany udziałów

Podatnik zwrócił się o ustalenie skutków podatkowych wniesienia w drodze wkładu do jednej ze spółek z grupy kapitałowej udziałów, które uprzednio również zostały nabyte w wyniku wymiany udziałów.

Organ stwierdził, że taka wymiana udziałów nie będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania. Niemniej, organ podkreślił również, że mimo że transakcja nie będzie spełniała warunków pozwalających na utrzymanie neutralności podatkowej, to nie powinna z tego względu utracić „statusu” transakcji wymiany udziałów. Tym samym, zdaniem organu powinna nadal być opodatkowana jako wymiana udziałów i w konsekwencji powinna mieć do niej zastosowanie regulacja art. 24 ust. 5 pkt 7b ustawy o PIT. Zastosowanie tej regulacji skutkowałoby potencjalnie powstaniem po stronie wspólnika przychodu tylko w sytuacji wystąpienia nadwyżki wartości rynkowej udziałów przekazanych temu wspólnikowi przez spółkę nabywającą nad wartością rynkową wniesionych w zamian udziałów / akcji przez tego wspólnika (stan faktyczny nie przewidywał dopłat). Jednocześnie, organ nie wypowiedział się, że do opodatkowania takiej transakcji mogłyby mieć zastosowanie regulacje dotyczące opodatkowania aportu.

Powyższa interpretacja jest jedną z pierwszych dotyczących tzw. drugiej wymiany udziałów wydanych po zmianie przepisów. Z uwagi na dynamiczne zmiany przepisów dotyczących restrukturyzacji, w najbliższej przyszłości z pewnością pojawią się kolejne rozstrzygnięcia – warto śledzić ten temat.