WSA we Wrocławiu uznał, że wykładani kwestionującej możliwość stosowania 5% stawki VAT w uproszczonych schematach gastronomicznych – nie można pogodzić z prounijną wykładnią krajowych regulacji.

Spór zawisły przed Sądem znajduje swoje źródło w niejednoznacznej redakcji przepisów w zakresie stawek VAT. Z jednej strony regulacje pozwalają na stosowanie 5% stawki VAT w odniesieniu do gotowych posiłków i dań klasyfikowanych do PKWiU 10.85.1, jednak z drugiej strony przewidują 8% stawkę VAT dla usług związanych z wyżywieniem (PKWiU 56).

Jak wskazują dziesiątki interpretacji indywidualnych oraz spraw rozstrzyganych obecnie przez sądy administracyjne – fiskus powszechnie akceptował możliwość stosowania 5% stawki VAT do sprzedaży realizowanej w uproszczonych schematach gastronomicznych (traktowanej za orzecznictwem TSUE jako dostawa towarów).

Sytuacja ta zmieniła się w 2016 r., kiedy w interpretacji ogólnej MF uznał, że taka sprzedaż powinna być opodatkowana zasadniczo 8% stawką VAT.

Interpretacja ogólna stała się instrumentem pozwalającym organom podatkowym na kwestionowanie dotychczasowej praktyki podatników (niejednokrotnie potwierdzanej przez te same organy we wcześniejszych kontrolach).

Jedna ze spraw, w której organy próbowały zakwestionować rozliczenia podatnika stosującego 5% stawkę VAT w uproszczonym schemacie gastronomicznym (fast food), zawisła przed WSA we Wrocławiu.

W wyroku z dnia 17 maja 2019 r. (sygn. I SA/Wr 58/19; nieprawomocny) – Sąd krytycznie odniósł się do takiego postępowania fiskusa.

W ustnych motywach rozstrzygnięcia, Sąd podkreślił, że pojęcia świadczenia usług i dostawy towarów to terminy prawa unijnego i nie można przy ich wykładni odnosić się do krajowej nomenklatury statystycznej – PKWiU.

Co istotne, uznając sprzedaż realizowaną przez podatnika za dostawę towarów, Sąd wskazał, iż o takiej kwalifikacji powinny decydować czynniki obiektywne, a tym samym bez znaczenia pozostaje nazywanie przez podatnika swoich lokali „restauracją”.

Zastosowanie przez Sąd w pierwszej kolejności wytycznych TSUE przy ocenie charakteru świadczenia podatnika, a dopiero następcze przypisanie temu świadczeniu stawki VAT z pewnością zasługuje na aprobatę z perspektywy unijnego systemu VAT, a także w świetle konstrukcji krajowych unormowań.

Co oczywiste, powyższe orzeczenie z pewnością zostanie pozytywnie przyjęte przez branżę gastronomiczną, na której skupiły się negatywne następstwa zmiany praktyki organów podatkowych – także w odniesieniu do rozliczeń historycznych (powstanie zaległości podatkowych, konieczność uiszczenia odsetek, wszczynanie postępowań w oparciu o KKS na potrzeby zawieszenie przedawnienia, etc.).

Na analizowany wyrok warto jednak spojrzeć także w szerszym kontekście – Sąd wskazał bowiem, że decyzja organu podatkowego została wydana z naruszeniem zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań podatnika, a także z naruszeniem zasady ochrony zaufania podatnika do Państwa. Z tego też względu walor przedmiotowego orzeczenia może wykraczać poza sprawy związane stricte z dość specyficznym zagadnieniem stosowania 5% stawki VAT w uproszczonych schematach gastronomicznych.

Ze szczegółowym wywodem Sądu w powyższej materii z pewnością będziemy mogli zapoznać się po opublikowaniu uzasadnienia pisemnego. Niemniej już na tym etapie można stwierdzić, że analizowany wyrok to kolejny jasny sygnał wskazujący na nieefektywność obecnego systemu stawek VAT – a tym samym – kolejny jasny sygnał potwierdzający konieczność wprowadzenia regulacji dających podatnikowi możliwość precyzyjnego i pewnego określenia stawki VAT.

Proceduralny chaos w zakresie stawek VAT miał zostać przerwany przez wprowadzenie nowej matrycy stawek VAT, wraz z instrumentem dedykowanym potwierdzaniu prawidłowości stawek – Wiążącą Informacją Stawkową. Prace legislacyjne zostały w tym zakresie co prawda zawieszone – wydaje się jednak, że tylko ich podjęcie może stanowić reale rozwiązanie stawkowych problemów w racjonalnym horyzoncie czasowym.

Zobacz także: