Fundacje rodzinne są podatnikami CIT, a z drugiej strony w określonych wypadkach korzystają ze zwolnienia z opodatkowania. Niemniej, dużym uproszczeniem jest stwierdzenie, że fundacja rodzinna nie płaci w ogóle CIT. Podatek ten pojawia się bowiem na różnych zasadach i w różnych momentach funkcjonowania fundacji rodzinnej. Zróżnicowane są jednak podstawy opodatkowania i same stawki podatkowe w odniesieniu do fundacji rodzinnej.

Stąd też rozważając założenie fundacji rodzinnej warto mieć na uwadze kiedy i według jakiej stawki fundacja rodzinna będzie zobligowana do zapłaty CIT.

Zwolnienie z opodatkowania – czyli kiedy fundacja rodzinna nie płaci CIT

  • Zwolnienie fundacji rodzinnej z CIT pojawi się już przy jej zakładaniu. Sama czynność założenia oraz przekazania do niej majątku (a także doposażanie jej w majątek na późniejszym etapie przez jakikolwiek podmiot) nie jest opodatkowana CIT po stronie fundacji.
  • Gdy już fundacja rodzinna działa, to od dochodów z ustawowo dozwolonej działalności (np. zbywania składników majątkowych) nie płaci CIT. Stwarza to zatem możliwości w zakresie inwestowania oraz reinwestowania środków przez fundację rodzinną bez obciążeń podatkowych.

25% CIT – „niedozwolona” działalność

Gdy fundacja rodzinna w swojej działalności wykroczy poza ustawowy katalog dozwolonej działalności, musi się liczyć z koniecznością zapłaty CIT według karnej stawki 25%. Szerzej na ten temat pisaliśmy w poprzednim wpisie Katalog dozwolonej działalności gospodarczej Fundacji Rodzinnej – czy na pewno zamknięty?

19% CIT – działalność dozwolona, ale… opodatkowana

Ustawodawca wprowadził jednak wyjątek, w którym prowadzenie „dozwolonej” działalności gospodarczej przez fundację rodzinną nie będzie korzystało z tego zwolnienia.

Fundacja rodzinna będzie opodatkowana od osiąganych przychodów z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa lub składniki majątku służące prowadzeniu działalności przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany [1]. Ustawodawca wprawdzie nie doprecyzował o jaką działalność chodzi, ale można przyjąć, że miał na myśli działalność gospodarczą, skoro mowa jest tutaj o przedsiębiorstwie.

Przychody osiągane z tego tytułu będą opodatkowane stawką 19 % CIT.

15% CIT – świadczenia na rzecz beneficjentów i przekazanie mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej

Obowiązek podatkowy w CIT po stronie fundacji rodzinnej powstanie dopiero z chwilą przekazania świadczenia na rzecz beneficjentów, czy to pieniężnego, czy w postaci przekazania jakiegokolwiek mienia, czy świadczenia jakiejkolwiek usługi. Podstawą opodatkowania fundacji będzie wówczas wartość rynkowa świadczenia przekazanego na rzecz beneficjenta. W takim przypadku stawka CIT ma charakter zryczałtowany i wynosi 15%.

Poza świadczeniami, których przekazanie na rzecz beneficjentów powoduje opodatkowanie fundacji rodzinnej 15% CIT, to obowiązek podatkowy powstaje również w przypadku przekazania mienia przez fundację rodzinną w przypadku jej rozwiązania lub likwidacji.

15% CIT – „ukryte zyski”

Samo pojęcie ukrytych zysków jest znane z reżimu estońskiego CIT. W przeciwieństwie jednak do regulacji w estońskim CIT, przepisy o ukrytych zyskach w ustawie o fundacji rodzinnej przewidują zamknięty katalog świadczeń, które będą mogły zostać uznane za ukryty zysk. Tym samym, świadczenia, które nie zostały wymienione w ustawowym katalogu nie mogą zostać zakwalifikowane do tej kategorii. Z pewnością ograniczy to swobodę interpretacyjną organów podatkowych.

Do katalogu świadczeń przekazanych lub postawionych do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio uznanych za „ukryte zyski” zaliczają się:

  1. odsetki/ prowizje, wynagrodzenia i inne opłaty od jakiegokolwiek pożyczki udzielonej fundacji rodzinnej przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną;
  2. darowizny i świadczenia inne niż dozwolone (inne niż świadczenia dokonane zgodnie ze statutem i listą beneficjentów) przekazane bezpośrednio lub pośrednio na rzecz beneficjenta, fundatora lub podmiotu powiązanego,
  3. usługi niematerialne (np. usługi doradcze, księgowe, zarządzania i kontroli) świadczone na rzecz beneficjenta, fundatora lub podmiotu powiązanego,
  4. różnica między rynkową wartością transakcji przeprowadzonej między fundacją a beneficjentem, fundatorem lub podmiotem powiązanym, a ceną, za jaką została przeprowadzona,
  5. pożyczki udzielone przez fundację rodzinną swojemu beneficjentowi:

a. w części podlegającej zwrotowi w danym roku i niezwróconej do dnia upływu terminu na złożenie deklaracji przez fundację rodzinną,

b. na okres 10 lat lub krótszy, jeśli ostateczny termin jej obowiązywania wyniósł co najmniej 10 lat.

W przypadku wystąpienia, któregokolwiek z wyżej wymienionych przypadków Fundacja Rodzinna będzie zobowiązana do uiszczenia 15% CIT liczonego od wartości przekazanego świadczenia.

0,035% CIT – czyli fundacja rodzinna jako podatnik podatku od przychodów z budynków

Fundacja rodzinna nie będzie zwolniona podmiotowo z podatku od przychodów z budynków, czyli tzw. podatku minimalnego od nieruchomości komercyjnych, w sytuacji gdy wartość budynków fundacji rodzinnej przekroczy 10 milionów złotych.

Podatkiem tym opodatkowane są przychody z budynków, które:

  • stanowią własność albo współwłasność podatnika,
  • zostały oddane w całości albo w części do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze,
  • są położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Przychód został zdefiniowany jako wartość początkowa podlegających opodatkowaniu budynków wynikająca z ewidencji środków trwałych. Podstawę opodatkowania stanowi w tym przypadku suma przychodów, pomniejszona o kwotę 10 mln zł. Stawka podatku wynosi 0,035% miesięcznie (0,42% rocznie).

Tym samym podatek od przychodów z budynków ma charakter majątkowy, gdyż jego wysokość nie jest zależna od wysokości osiąganych przez fundację rodzinną przychodów z najmu lub dzierżawy.

W praktyce oznacza to, że w przypadku, gdy fundacja rodzinna stanie się właścicielem, położonych na terytorium Polski budynków, które zostaną w całości lub w części oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, a wartość tych budynków wynikająca z ewidencji środków trwałych przekroczy 10 mln zł, będzie ona zobowiązana do co miesięcznego uiszczenia podatku w wysokości 0,035% CIT od kwoty, o którą wartość tych budynków przekracza 10 mln zł.

[1] tj. podmiot powiązany w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT, przy czym wielkość udziałów i praw, o których mowa w art. 11a ust. 2 pkt 1 Ustawy o CIT.

Zobacz film: Fundacja rodzinna – wybrane aspekty podatkowe

Fundacja rodzinna to regulacja, na którą polski biznes czekał od dawna. W założeniu jest to rozwiązane, które ma służyć ochronie majątku rodzinnego i zapobiegać jego rozproszeniu. W filmie omówione zostały aspekty podatkowe związane z tym zagadnieniem.