Stawka 0% VAT na żywność przedłużona o kolejne 3 miesiące
Z końcem bieżącego roku wygasa tzw. tarcza inflacyjna, która od 1 lutego 2022 r. wprowadzała obniżoną stawkę VAT m.in. na towary spożywcze. Zmniejszona z 5% na 0% stawka podatku miała złagodzić skutki rosnącej inflacji i chronić portfele obywateli.
Braki w budżecie
Przedłużenie obowiązywania stawki 0% może być o tyle zaskakujące, że projekt budżetu na 2024 rok nie przewidywał takiej możliwości. Jak można było usłyszeć w mediach, przedłużenie obowiązywania dotychczasowych preferencji na kolejny rok spowodowałoby braki w budżecie szacowane na co najmniej 11 mld zł. W minioną sobotę, 9 grudnia 2023 r., Minister Finansów Andrzej Kosztowniak podjął jednak decyzję o przedłużeniu obowiązywania zerowej stawki VAT na żywność na okres pierwszego kwartału 2024 r., podpisując stosowne, które ogłoszono już w Dzienniku Ustaw[[1]]. Będzie ono obowiązywać od 1 stycznia do 31 marca 2024 r.
Produkty objęte 0% VAT
Rozporządzenie obejmuje ten sam katalog produktów, dla których stawkę VAT 0% stosowano na mocy dotychczasowych przepisów, tj. mieszczące się w pozycjach 1-18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT. Pełną treść pozycji z tego załącznika przedstawia poniższa tabela:
Poz. | CN lub PKWiU | Nazwa towaru lub usługi (grupy towarów lub usług) |
CN | Towary spożywcze | |
1 | 02 | Mięso i podroby jadalne |
2 | ex 03 | Ryby i skorupiaki, mięczaki i pozostałe bezkręgowce wodne - z wyłączeniem homarów i ośmiornic oraz innych towarów objętych CN 0306 - CN 0308 |
3 | 04 | Produkty mleczarskie; jaja ptasie; miód naturalny; jadalne produkty pochodzenia zwierzęcego, gdzie indziej niewymienione ani niewłączone |
4 | 0504 00 00 | Jelita, pęcherze i żołądki zwierząt (z wyjątkiem rybich), całe i w kawałkach, świeże, schłodzone, zamrożone, solone, w solance, suszone lub wędzone |
5 | 07 | Warzywa oraz niektóre korzenie i bulwy, jadalne |
6 | 08 | Owoce i orzechy jadalne; skórki owoców cytrusowych lub melonów |
7 | 10 | Zboża |
8 | 11 | Produkty przemysłu młynarskiego; słód; skrobie; inulina; gluten pszenny |
9 | ex 12 | Nasiona i owoce oleiste; ziarna, nasiona i owoce różne; rośliny przemysłowe lub lecznicze; słoma i pasza - wyłącznie towary przeznaczone do spożycia przez ludzi |
10 | ex 15 | Tłuszcze i oleje pochodzenia zwierzęcego, roślinnego lub mikrobiologicznego oraz produkty ich rozkładu; gotowe tłuszcze jadalne; woski pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego - wyłącznie jadalne |
11 | ex 16 | Przetwory z mięsa, ryb, skorupiaków, mięczaków lub pozostałych bezkręgowców wodnych, lub z owadów - z wyłączeniem:
1) kawioru oraz namiastek kawioru objętych CN 1604, 2) przetworów z homarów i ośmiornic oraz z innych towarów objętych CN 1603 00 i CN 1605 |
12 | 19 | Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze |
13 | ex 20 | Przetwory z warzyw, owoców, orzechów lub pozostałych części roślin - z wyłączeniem produktów o rzeczywistej masowej mocy alkoholu powyżej 1,2% |
14 | 2104 | Zupy i buliony i preparaty do nich; złożone przetwory spożywcze, homogenizowane |
15 | 2105 00 | Lody i pozostałe lody jadalne, nawet zawierające kakao |
16 | ex 2106 | Tłuszcze złożone z produktów roślinnych lub zwierzęcych (miksy), wyroby seropodobne (analogi serów) oraz preparaty do początkowego żywienia niemowląt, w tym mleko początkowe, preparaty do dalszego żywienia niemowląt, w tym mleko następne, mleko i mleko modyfikowane dla dzieci, o których mowa w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia |
17 | ex 2202 | Wody, włącznie z wodami mineralnymi i wodami gazowanymi, zawierające dodatek cukru lub innego środka słodzącego, lub wody aromatyzowane i pozostałe napoje bezalkoholowe, z wyłączeniem soków owocowych, z orzechów i warzywnych, objętych pozycją CN 2009 - wyłącznie produkty:
1) jogurty, maślanki, kefiry, mleko nieobjęte działem CN 04 - z wyłączeniem produktów zawierających kawę oraz jej ekstrakty, esencje lub koncentraty, 2) napoje bezalkoholowe, w których udział masowy soku owocowego, warzywnego lub owocowo-warzywnego wynosi nie mniej niż 20% składu surowcowego, 3) preparaty do początkowego żywienia niemowląt, w tym mleko początkowe, preparaty do dalszego żywienia niemowląt, w tym mleko następne, mleko i mleko modyfikowane dla dzieci, o których mowa w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, 4) niezawierające produktów objętych pozycjami od CN 0401 do CN 0404 lub tłuszczu uzyskanego z produktów objętych pozycjami od CN 0401 do CN 0404: a) napoje na bazie soi o zawartości białka 2,8% masy lub większej (CN 2202 99 11), b) napoje na bazie soi o zawartości białka mniejszej niż 2,8% masy; napoje na bazie orzechów objętych działem CN 08, zbóż objętych działem CN 10 lub nasion objętych działem CN 12 (CN 2202 99 15) |
18 | bez względu na CN | Dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego, o których mowa w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia |
Co dalej?
Rozporządzenie przedłuża obowiązywanie również innych przepisów, ale to stawka VAT 0% na żywność była od tygodni przedmiotem głośnych kontrowersji w debacie publicznej. Warto zauważyć, że okres jego obowiązywania to jedynie najbliższe 3 miesiące. Trudno na dziś wyrokować, czy nowy rząd zdecyduje się ją przedłużyć również na kolejne okresy. Zapewne kluczowe w tym zakresie będą odczyty wskaźników inflacyjnych i zakres planowanych nowelizacji budżetowych.
Oczywiście konsumenci z takiej zmiany powinni być zadowoleni, nie wdając się natomiast w szczegóły na temat tego, czy Skarb Państwa stać na takie rozwiązanie, warto zaapelować, aby z rozwiązaniem tej kwestii administracja nie czekała do ostatniej chwili. Dla przedsiębiorców najgorszy jest stan niepewności. Ewentualne dostosowanie kas fiskalnych, systemów finansowo-księgowych, kontraktów czy wreszcie plików produktowych w kontekście zmieniających się stawek, jest bowiem dla nich niemałym i czasochłonnym wyzwaniem.
[1] Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług: https://dziennikustaw.gov.pl/DU/2023/2670
Zobacz film: IE599 w eksporcie towarów
IE599 to rodzaj dokumentu, który odgrywa ważną rolę w udowadnianiu prawa podatnika do zastosowania preferencyjnej stawki 0% w eksporcie. Iwona Jakubiak ekspertka CRIDO w zakresie podatków pośrednich prezentuje w filmie szczegółowe informacje dotyczące komunikatu IE599.
Posłuchaj