Ułatwienie poświadczania znajomości języka polskiego dla cudzoziemców - Rząd pracuje nad zmianami w ustawie

Cudzoziemiec ubiegający się o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w Polsce musi potwierdzić znajomość języka polskiego. Rząd pracuje nad zmianami w ustawie, dzięki którym za takie poświadczeniem będą uznawane również wskazane w rozporządzeniu do ustawy certyfikaty.

Liczba cudzoziemców ubiegających się o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE:

Dane statystyczne Urzędu do Spraw Cudzoziemców 

Stan obecny

Jak wynika z art. 211 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach:

Zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE udziela się cudzoziemcowi na czas nieoznaczony, na jego wniosek, jeżeli przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej legalnie i nieprzerwanie co najmniej przez 5 lat bezpośrednio przed złożeniem wniosku i spełnia łącznie następujące warunki:

(…)

3) posiada potwierdzoną znajomość języka polskiego.

Potwierdzeniem znajomości języka polskiego może być świadectwo ukończenia szkoły lub uczelni w Rzeczypospolitej Polskiej oraz świadectwo ukończenia szkoły lub uczelni z wykładowym językiem polskim za granicą. Znajomość języka polskiego potwierdza również zdany przed Państwową Komisją do spraw Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego egzamin. Wymóg potwierdzenie znajomości języka polskiego nie obowiązuje obcokrajowców poniżej 16 roku życia.

Zmiany, na które czekamy

Projektem ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw zmieniono brzmienie ust. 3 pkt 1 w art. 211 określającego katalog dokumentów potwierdzających znajomość języka polskiego jako obcego.

Zmiana pkt 1 polega na tym, iż  znajomość języka polskiego będą mogły potwierdzać również inne dostępne wiarygodne certyfikaty wskazane w rozporządzeniu. Takie rozwiązanie może istotnie zwiększyć dostępność prawidłowego potwierdzania znajomości języka polskiego wymaganej do uzyskania zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE oraz daje rękojmię rzetelności i bezstronności wyników.

Jakie certyfikaty będą uznawane za potwierdzenie znajomości języka polskiego?

TELC (The European Language Certificates) – międzynarodowe standaryzowane testy z zakresu 10 języków europejskich. Egzaminy i certyfikaty są zgodne z Europejskim Systemem Opisu Kształcenia Językowego (The Common European Framework of Reference for Languages, CEFR) i są dostępne na wszystkich poziomach zgodnych z CEFR czyli od A1 do C2, również B1.

ECL –  międzynarodowe standaryzowane testy z zakresu 15 języków organizowane przez European Consortium for the Certificate of Attainment in Modern Languages. Egzaminy ECL są również zgodne z CEFR.

Zgodnie z uzasadnieniem projektu rozporządzenia, wymienione w tym wykazie poświadczenia dają pełną gwarancję, że cudzoziemiec, któremu wystawiono dany certyfikat, posiada znajomość języka polskiego na poziomie biegłości językowej wymaganym do udzielenia zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej (min. B1).

Powyższy projekt został przekazany do konsultacji wojewodom i jest obecnie na etapie opiniowania.

Kiedy zmiany mogą zacząć obowiązywać?

Przewiduje się, że rozporządzenie oraz nowelizacja ustawy wejdą w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ich ogłoszenia.

Inne zmiany, które mogą usprawnić proces

– Zainteresowanie egzaminem przerasta możliwości obecnego systemu – wyjaśniał zastępca dyrektora departamentu współpracy międzynarodowej w MEiN, w trakcie posiedzenia podkomisji ds. jakości kształcenia i wychowania jesienią 2022.

Liczbą osób przystępujących do egzaminu wzrosła od tysiąca w 2016 r. do 12 tys. chętnych w 2021 r. Biorąc pod uwagę to, że egzamin odbywa się kilka razy w roku, a liczba miejsc na każdy jest ograniczona, niektórzy obcokrajowcy są zmuszeni czekać na niego bardzo długo.

Odpowiedzią na ten problem ma być projekt nowelizacji ustawy o języku polskim oraz niektórych innych ustaw Ministerstwa Edukacji i Nauki, którego głównym celem jest m.in. skrócić kolejki na egzaminy z języka polskiego jako obcego poprzez zwiększenie limitu miejsc oraz listy placówek uprawnionych do jego przeprowadzenie. Niestety postępowanie w tej sprawie nadal pozostaje na etapie opiniowania.

(Numer z wykazu:UD456)