Zgodnie z art. 11k ustawy CIT, podmioty powiązane są zobowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych dla transakcji finansowych, których wartość przekracza w roku podatkowym 10 mln PLN. W przypadku pożyczek wewnątrzgrupowych wartość transakcji odpowiada wartości kapitału wynikającego z umowy lub innych dokumentów.

Kapitał pozostały do spłaty poniżej 10 mln PLN, ale dokumentuję dalej…

Brak jasnej interpretacji pojęcia innych dokumentów spowodował, że do tej pory, jako wartość transakcji pożyczkowych przyjmowano wartość kapitału wynikającą z umowy czy aneksów, niezależenie od faktycznego wykorzystania finansowania w danym roku podatkowym.

Takie podejście rodziło jednak konieczność dokumentowania i raportowania pożyczek udzielonych pierwotnie na kwotę przekraczającą 10 mln PLN, w każdym z kolejnych okresów ich trwania, nawet jeśli w danym roku podatkowym kapitał pozostały do spłaty nie przekraczał już ustawowego progu.

Koła ratunkowe od MF

W październiku 2021 r. na stronie internetowej Ministerstwa Finansów opublikowano: „TPR Informacja o cenach transferowych – pytania i odpowiedzi, wydanie drugie”. W odpowiedzi na jedno z pytań wskazano w nim, iż „dla określenia wartości transakcji pożyczki lub kredytu [udzielonej przed okresem sprawozdawczym] należy ustalić najwyższą wartość kapitału, pozostającego do spłaty w raportowanym okresie, w oparciu o zapisy umowne (np. harmonogram spłat) lub inne dokumenty (rachunki bankowe, noty księgowe, salda kont)”.

Podobne stwierdzenie padło w dniu 16 lutego 2022 r. w odpowiedzi na interpelację poselską nr 29105 Ministerstwo wskazało, iż co do zasady wartość transakcji ustalana jest na podstawie właściwych zapisów umownych, to „jednak gdy spłaty pożyczki wynikają z innych dokumentów, jak np. harmonogram spłat, noty księgowe czy salda kont, to wartość kapitału jest ustalana na podstawie tych innych dokumentów”.

Jak widać katalog dokumentów, z których można odczytać wartość pożyczki staje się ostatnio coraz szerszy i znalazły się w nim nawet salda kont czy noty księgowe, czyli czysto wewnętrzne dokumenty spółek.

Czy to oznacza mniej dokumentowania i raportowania?

Warto przypomnieć, iż informator TPR, czy też odpowiedź na interpelację poselską nie stanowią źródeł prawa ani nie są wiążące dla organów skarbowych. Jednak ostatnie doświadczenia pokazują, że coraz częściej jako takie są traktowane, zwłaszcza przez ich autorów.

Rozszerzający się katalog dokumentów, które stanowią podstawę do określenia wartości transakcji finansowych powoduje, że faktycznie mniej transakcji finansowych może podlegać obowiązkom dokumentacji cen transferowych czy raportowania TPR, zwłaszcza gdy są one na bieżąco spłacane i dojdą do momentu, w którym wpadną poniżej limitu 10 mln kapitału pozostałego do spłaty lub gdy są liniami kredytowymi/pożyczkowymi, które nie są wykorzystywane w pełni. W informatorze TPR oraz w odpowiedzi na interpelację poselską, Ministerstwo wskazało pewien katalog dokumentów, które mogą stanowić podstawę do określenia wartości transakcji dla pożyczek.

Pozostaje jednak kilka pytań otwartych. Czy taka interpretacja wartości transakcji finansowej się utrzyma i czy organy skarbowe będą ją respektować? Co z transakcjami finansowymi, które historycznie były dokumentowane i raportowane w formularzu TPR w inny sposób, np. biorąc za wartość transakcji kwotę wynikającą z umowy? Czy wraz z nowym informatorem do TPR, który być może zostanie wydany i w tym roku „definicja” wartości transakcji finansowej wciąż będzie taka sama?