W poniedziałek tj. 13 grudnia 2021 r. Prezydent podpisał nowelizację tzw. Tarczy Antykryzysowej, która ma na celu m.in. usprawnienie działań kontrolnych wojewódzkich urzędów pracy w przedmiocie wykorzystania świadczeń przyznanych przedsiębiorcom, którzy uzyskali dofinansowanie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Kogo będą dotyczyć kontrole?

Kontroli mogą spodziewać się pracodawcy, którzy skorzystali ze wsparcia na rzecz ochrony miejsc pracy — zarówno ci, którzy zdecydowali się na wprowadzenie przestoju ekonomicznego lub obniżonego czasu pracy, jak i przedsiębiorcy, którzy takich rozwiązań nie wprowadzili i skorzystali z dofinansowania z uwagi na odnotowany spadek obrotów gospodarczych w następstwie epidemii COVID-19.

Dwa etapy

Kontrola prawidłowego wykorzystania przyznanych środków będzie odbywała się, co do zasady dwuetapowo.

Wstępna weryfikacja rozliczenia środków otrzymanych na rzecz ochrony miejsc pracy z FGŚP, wraz z dokumentami potwierdzającymi wykorzystanie pomocy zgodnie z przeznaczeniem w zakresie jej kompletności, prawidłowości złożonych oświadczeń i przeznaczenia użytych środków, będzie miała miejsce w terminie 60 dni od dnia złożenia prawidłowej i kompletnej dokumentacji potwierdzającej dane przekazane w rozliczeniu.

Natomiast, drugi etap należy do kompetencji dyrektora wojewódzkiego urzędu pracy, który uzyskał uprawnienie do przeprowadzenia kontroli podczas pobierania dofinansowania i  w okresie do 3 lat po jego zakończeniu, nie tylko w siedzibie pracodawcy lub miejscu prowadzenia przez niego działalności, ale także w siedzibie wojewódzkiego urzędu pracy.

Jakie są uprawnienia organu w trakcie kontroli?

W trakcie kontroli organ będzie mógł żądać wszelkiej dokumentacji związanej z dofinansowaniem – w tym dotyczącej spadku obrotów gospodarczych. Organ będzie miał również uprawnienie do żądania złożenia stosownych wyjaśnień zarówno od członków zarządu przedsiębiorców, czy określonych pracowników (m.in. pracowników działu HR, czy pracowników działów finansowych).

Czy możliwy jest zwrot całości uzyskanych środków?

Ustawa jasno wskazuje, że do zwrotu całości środków będą zobowiązani pracodawcy, którzy:

  • uzyskali pomoc, pomimo niespełnienia kryteriów jej przyznania np. w rzeczywistości nie odnotowali spadku obrotów;
  • nie rozliczyli się z otrzymanych środków (pomimo wyznaczenia przed dyrektora urzędu dodatkowego 30 dniowego terminu);
  • rozwiązali stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, pomimo pozyskania środków na dofinansowanie do wynagrodzenia – wraz z odsetkami (uwaga – tu też pojawiła się zmiana, obowiązek zwrotu będzie dotyczył tylko dofinansowania do wynagrodzenia pracownika, którego zwolniono z przyczyn go niedotyczących, a nie całości uzyskanego dofinansowania);
  • nie poddali się kontroli.

Z naszego doświadczenia wynika, że niektóre podmioty przeszły już wstępną weryfikację uzyskanych świadczeń i urząd kompleksowo bada złożone dokumenty, niekiedy wzywając do złożenia dodatkowych, szczegółowych wyjaśnień. W związku z tym, przedsiębiorcy, chcąc zachować uzyskane dofinansowanie, powinni przechowywać dokumenty związane ze wsparciem z należytą starannością, na wypadek wszczęcia kontroli przez Wojewódzkie Urzędu Pracy. Wobec tego ważne jest prawidłowe przygotowanie się przez przedsiębiorców do tej kontroli, w szczególności poprzez przygotowanie i archiwizowanie dokumentacji będącej podstawą udzielenia dofinansowania, w tym dokumentacji dotyczącej spadku obrotów gospodarczych.