W ostatnim wpisie z dnia 03. października zarysowaliśmy sytuacje, w których pojawia się obowiązek zastosowania przepisów o cenach transferowych do „wewnętrznych transakcji” niejako w ramach podmiotu posiadającego zezwolenie strefowe / decyzję o wsparciu („DoW’). Jak zatem wygląda w praktyce rozliczenie w przypadku tej grupy podmiotów?

Może być sporo liczenia. Na początku należy odpowiedzieć sobie na pytanie co kryje się pod enigmatycznym zwrotem „wyodrębnienie organizacyjne”, które jest wymagane dla obu rodzajów działalności - prowadzonej przez podatnika na obszarze SSE / obszarze wskazanym w DoW (dalej dla uproszczenia: „teren preferowany”) oraz poza tym obszarem. W praktyce dla wskazanych działalności konieczne jest wyodrębnienie na płaszczyźnie osobowej, majątkowej oraz księgowej.

Na przykładzie - załóżmy, że u podatnika cykl produkcyjny wyrobu gotowego składa się z kilku faz – część etapów jest fizycznie zlokalizowana na terenie preferowanym, część jest prowadzona na terenie działalności podatnika poza tym terenem. Po pierwsze, konieczne będzie przypisanie pracowników oraz środków trwałych / wartości niematerialnych do obu rodzajów działalności – generowane koszty wpływać będą na obniżenie wyniku bądź to w ramach działalności opodatkowanej bądź w ramach działalności zwolnionej (na ogół będą składową technicznego kosztu wytworzenia podlegających przesunięciu pomiędzy wydzielonymi jednostkami organizacyjnymi "półproduktów").

Po drugie, konieczna jest identyfikacja przepływów pomiędzy obiema wyodrębnionymi jednostkami które powinny podlegać omawianej wycenie (oczywiście, mogą mieć miejsce sytuacje, gdy takich wyodrębnionych jednostek jest więcej – np. zakłady podatnika w kilku różnych lokalizacjach, z których część korzysta z preferencji „strefowych”). Same przepływy mogą mieć zarówno charakter materiałowy, jak i usługowy. Już samo zidentyfikowanie przepływów może być procesem bardzo czasochłonnym – np. w przypadku niektórych inwestorów (m.in. z branży chemicznej), gdzie w toku cyklu wytwórczego dochodzi do kilkukrotnego „przesunięcia” półproduktów (o różnym stopniu przetworzenia) pomiędzy terenem preferowanym oraz obszarem pozbawionym preferencji podatkowych.

Następnie, do zidentyfikowanych przepływów konieczne jest zastosowanie jednej z metod ustalania ceny rynkowej - najczęściej stosowane są tu metody odkosztowe. Dla ich rzetelnego zastosowania konieczna jest z kolei analiza danych porównawczych (tzw. analiza porównawcza). W określonych przypadkach możliwe jest także zastosowanie metodologii wychodzącej od metody podziału zysku – które dzielą zysk w proporcji do kontrybucji stron.

Na tym nie koniec – konieczne jest jeszcze ustalenie okresu, w którym zidentyfikowane przesunięcia „wewnątrzzakładowe” powinny mieć wpływ na wynik podatkowy. Pamiętać należy również, że przedsiębiorcy generują też koszty, które nie będą podlegać alokacji do wyniku w podziale na zwolniony i opodatkowany już na etapie omawianej „wyceny” przepływów. W szczególności kategorię taką stanowić mogą koszty zarządu czy też koszty sprzedaży podlegające na ogół przypisaniu poprzez tzw. klucze alokacji (o ile nie jest możliwe ich precyzyjne przypisanie do wyniku na działalności zwolnionej i opodatkowanej).

Na zakończenie dobra informacja dla wszystkich przytłoczonych zakresem wymaganych kalkulacji – przy ustabilizowanym przebiegu procesu produkcyjnego oraz stałej ofercie produktowej, raz ustalona metodologia kalkulacji wyniku w podziale na zwolniony i opodatkowany, na ogół stosowana jest bez większych zmian przez dłuższy okres czasu. Oczywiście wskazana jest jej okresowa weryfikacja pod kątem aktualnego podejścia organów podatkowych, są to jednak czynności zdecydowanie mniej czasochłonne niż samo rzetelne opracowanie i wdrożenie metodologii. Jednocześnie, z perspektywy przedsiębiorcy kluczowe jest zarówno by metodologia pozwala na poprawną kalkulację, jak również by pozwala na ograniczenie nakładów pracy działów księgowych / podatkowych przy kalkulacji wyniku podatkowego.