W przypadku wniesienia aportem z agio do spółki kapitałowej aktywów trwałych obowiązywało ograniczenie w ich amortyzacji podatkowej w zakresie w jakim wniesione aktywa zasiliły kapitał zapasowy. Zgodnie z ostatnim wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (na podstawie ustnego uzasadnienia) ograniczenia te nie powinny mieć zastosowania po przekształceniu takiej spółki w spółkę osobową. Wspólnicy spółki osobowej powstałej z przekształcenia mogą w pełni rozliczyć w kosztach podatkowych takie odpisy amortyzacyjne. Problem ten może być nadal aktualny w odniesieniu do transakcji, które wystąpiły przed końcem 2016 r.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 63 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym do końca 2016 r. nie stanowiły kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych w formie wkładu niepieniężnego, od tej części ich wartości, która nie została przekazana na utworzenie lub podwyższenie kapitału zakładowego spółki. Przepis ten oznaczał, iż w przypadku wniesienia aportem środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych do spółki kapitałowej, odpisy amortyzacyjne mogły stanowić koszt uzyskania przychodów tylko w części w jakiej środek trwały / wartość niematerialna i prawna zostały wniesione na kapitał zakładowy (a nie na tzw. agio).

W praktyce pojawiła się wątpliwość czy w przypadku przekształcenia spółki, do której wniesiono aktywa trwałe na agio, w spółkę osobową dojdzie do sukcesji ograniczeń w amortyzacji podatkowej i będą one nadal obowiązywać. W związku z tym, że spółki osobowe (z wyjątkiem spółki komandytowo-akcyjnej) nie są podatnikami podatku dochodowego – rolę podatników pełnią wspólnicy tych spółek. Z tych względów ograniczenie amortyzacji dotknęłoby wspólników spółki powstałej w wyniku przekształcenia.

Organy podatkowe stały najczęściej na stanowisku, że ograniczenia te nadal obowiązują u wspólników spółki przekształconej. Poglądy sądów administracyjnych były natomiast podzielone. Za dalszym stosowaniem ograniczeń opowiedział się m.in. NSA w wyroku z 12 stycznia 2016 r., sygn. II FSK 3279/13. Skład orzekający w tym orzeczeniu nie poparł – pozytywnych dla podatników – wyroków zapadłych w innych składach orzekających m.in. wyroku z dnia 19 sierpnia 2015 r., sygn. II FSK 1893/13, z dnia 4 listopada 2015 r., sygn. II FSK 3013/13 czy z dnia 13 września 2016, sygn. II FSK 2180/14, w których wskazywano m.in. na niemożność zastosowania przepisu z uwagi na brak kapitału zapasowego w spółkach osobowych (z wyłączeniem spółki komandytowo-akcyjnej) oraz brak sukcesji podatkowej. Pogląd na korzyść podatnika został wyrażony również w komentowanym orzeczeniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 13 kwietnia 2017 r., sygn. I SA/Wr 1481/16.

Należy zwrócić uwagę, że przepis art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. d został uchylony od 1 stycznia 2017 r. Poprawka ta jest skorelowana z wprowadzonymi od początku roku zmianami dotyczącymi opodatkowania aportów. Obecnie wnoszący wkład z tzw. agio są zobowiązani do wykazania przychodu podatkowego w wysokości wartości przedmiotu wkładu określonego w statucie, umowie lub innym dokumencie, jednak nie niższej niż wartość rynkowa tego wkładu (dotychczas przychód ten był określany w wysokości wartości nominalnej udziałów uzyskanych za aport). W związku z ustaleniem przychodu u wnoszącego w wysokości wartości rynkowej aportu zamierzeniem ustawodawcy było stworzenie symetrii po stronie nabywającego. Dzięki temu nabywający składniki majątku aportem z tzw. agio mogą w całości zaliczać odpisy amortyzacyjne od otrzymanego przedmiotu aportu do kosztów uzyskania przychodów. Uchylenie analizowanego ograniczenia skutkuje zażegnaniem wątpliwości dotyczących amortyzacji po ewentualnym przekształceniu.

Interesuje Cię ten temat? Skontaktuj się z autorem artykułu.