Czynności reorganizacyjne należą do tych obszarów działalności podatników, które wzbudzają szczególne zainteresowanie fiskusa. Zdarza się, że organy podatkowe prezentują w tym zakresie profiskalne stanowisko wbrew wykładni literalnej przepisów, abstrahując od dominującej linii orzeczniczej. W konsekwencji podatnicy zmuszeni są udowadniać prawidłowość swojego stanowiska przed sądami administracyjnymi.

Tym razem NSA, w kontekście przepisów ustawy o PIT, pochylił się nad metodą określania kosztów uzyskania przychodów w sytuacji umorzenia udziałów w spółce kapitałowej. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał, że gdy udziały zostały nabyte w ramach wymiany udziałów, to koszty uzyskania przychodów należy ustalić na podstawie kosztów historycznych.

NSA w dwóch wyrokach w analogicznych sprawach nie zgodził się ze stanowiskiem fiskusa. Sąd wskazał, że ustawodawca nie wskazuje odmiennych sposobów ustalenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu umorzenia udziałów w spółkach mających osobowość prawną nabytych w drodze wymiany udziałów, wobec czego koszty uzyskania przychodów należy określić zgodnie z art. 24 ust. 5d ustawy o PIT. W efekcie koszty uzyskania przychodów ustala się w wysokości nominalnej wartości objętych udziałów z dnia ich objęcia, w sytuacji gdy te udziały zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część. Sąd przypomniał, że ustawodawca wprowadzając instytucję wymiany udziałów miał na celu odsunięcie w czasie powstania dochodu i umożliwienie neutralnej reorganizacji struktury właścicielskiej.

NSA zaprezentował pogląd, który wynika wprost z treści przepisów. Niestety, w odniesieniu do działań reorganizacyjnych oczywista - wydawałoby się - treść przepisów podlega często wątpliwej wykładni przez organy podatkowe. Skutkiem tego są uchylane przez sądy decyzje lub interpretacje, w których fiskus nakłada na podatników wyższe zobowiązania podatkowe lub przyspiesza moment powstania obowiązku podatkowego.

Źródło: wyrok NSA z dnia 23 lutego 2015 r., sygn. II FSK 347/13 oraz wyrok NSA z dnia 20 marca 2015 r., sygn. II FSK 655/13.

Interesuje Cię ten temat? Skontaktuj się z autorem artykułu.