Specjaliści z obszaru finansów i podatków bardzo często muszą łączyć swoje siły dla potrzeb realizacji projektów inwestycyjnych i transakcyjnych. Im bardziej złożone przedsięwzięcie inwestycyjne, tym większa szansa, że wiedza z obszaru finansów nie będzie wystarczająca do oceny jego skutków finansowych. Poprawna ocena skutków podatkowych realizowanej inwestycji kapitałowej może być kluczowa dla oceny jej opłacalności.

Modele inwestycyjne przygotowywane na potrzeby oceny opłacalności projektów inwestycyjnych co do zasady istotnie różnią się od modeli z prognozami działalności operacyjnej funkcjonującej spółki. Różnice wynikają głównie z tego, że spółka ma swoją historię i nieoznaczony okres trwania, natomiast projekt ma swój początek i najczęściej określony koniec. To właśnie założenia wpływające na projekt na początku i końcu jego trwania przekładają się na powstanie w sprawozdaniu finansowym nietypowych pozycji bilansowych i wynikowych, których z reguły nie znajdziemy w prognozie funkcjonującej spółki lub ich wartość będzie relatywnie nieistotna.

Z punktu widzenia oceny opłacalności projektu inwestycyjnego istotne będzie sprowadzenie wartości prezentowanych w sprawozdaniu finansowym do przepływów pieniężnych odpowiednich do wyliczenia podstawy opodatkowania.

Wpływ zdarzeń z początku i końca projektu

Prognozy finansowe dotyczące początkowej i końcowej fazy realizacji projektu inwestycyjnego mogą odzwierciedlać szereg nietypowych zapisów księgowych, między innymi związanych z zawieranymi umowami o finansowanie projektu, ponoszonymi nakładami projektowymi, czy utylizacją inwestycji. Przykładem mogą być zawiązywane rezerwy i koszty zakończenia projektu, długoterminowe transakcje zabezpieczające lub otrzymane dotacje.

Zdarzenia na początku projektu inwestycyjnego mogą przekładać się na szereg różnic pomiędzy wynikiem księgowym i podstawą opodatkowania – zarówno bezpośrednio w okresie realizacji projektu, jak i w okresie jego amortyzacji. Podobna sytuacja może dotyczyć prognozy finansowej końcowego etapu projektu, gdzie mogą pojawić się koszty związane z zakończeniem projektu lub finalnym rozliczeniem umów. Istotne jest prawidłowe ujęcie z podatkowego punktu widzenia m. in. kosztów ponoszonych na etapie przygotowania projektu lub specyficznych dla projektu przychodów i kosztów niegotówkowych wykazywanych w wyniku księgowym.

Scenariusze realizacji projektu - źródło korekt podstawy opodatkowania

Kolejnym źródłem korekt pomiędzy wynikiem księgowym i podstawą opodatkowania mogą być specyficzne dla projektu zapisy umowne, np. pomiędzy partnerami realizującymi projekt lub pomiędzy zamawiającym i firmą realizującą budowę.

Korekty mogą dotyczyć w szczególności scenariuszy optymistycznych lub pesymistycznych, w których zakładane są np. kary umowne, rozliczenia z tytułu rozwiązania umowy przez jedną ze stron lub przepływy wynikające z przyśpieszonej realizacji inwestycji. Analiza scenariuszy realizacji projektu jest charakterystycznym elementem modelu finansowego dla potrzeb projektu inwestycyjnego, stąd konieczne może się okazać zweryfikowanie założeń podatkowych we wszystkich scenariuszach założonych w modelu.

Podsumowanie

Prognozy finansowe projektów inwestycyjnych stawiają przed finansistami szereg wyzwań związanych z opodatkowaniem projektu. Część wskazanych powyżej kwestii, które wpływają na prognozy projektu, dotyczy również przygotowywania modelu finansowego dla działającej spółki – w przypadku projektu inwestycyjnego ich znaczenie jest najczęściej po prostu większe w stosunku do skali całego projektu.

W przypadku przygotowywania prognoz finansowych dla projektu inwestycyjnego warto zaplanować współpracę zespołów finansowego i podatkowego lub przynajmniej przegląd podatkowy przygotowanego modelu finansowego.

Interesuje Cię ten temat? Skontaktuj się z autorem artykułu.