Zmiany w prawie pracy
Po konsultacjach Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało nowy projekt nowelizacji m.in. ustawy o PIP. Co się zmieniło względem poprzedniego? Nowy projekt przewiduje, że inspektorzy będą mogli samodzielnie, na podstawie decyzji administracyjnej, stwierdzać istnienie stosunku pracy – nawet w sytuacjach braku zawarcia jakiejkolwiek umowy, jeśli uznają, że faktycznie była świadczona praca za wynagrodzeniem.
Decyzje inspektorów będą natychmiast wykonalne i mogą pociągać za sobą poważne konsekwencje finansowe dla pracodawców, w tym obowiązek zapłaty zaległych składek i podatków. Reforma, która ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r., oznacza nową jakość kontroli i wymaga od firm przeglądu dotychczasowych praktyk zatrudnienia. Więcej informacji na blogu.
Równość i jawności wynagrodzeń oraz nowe uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy – to naszym zdaniem dwa najważniejsze tematy w obszarze zarządzania kapitałem ludzkim w 2026 roku. W związku z tym serdecznie zapraszamy na śniadanie biznesowe dotyczące tych dwóch ważnych dla liderów HR i dyrektorów finansowych tematów. Podczas spotkania porozmawiamy o aktualnych projektach dwóch ustaw, podzielimy się naszymi obserwacjami i wnioskami, a także zaprosimy do dyskusji – będzie to świetna okazja do wymiany doświadczeń na styku biznesu i doradztwa. Liczymy na inspirujące rozmowy w kameralnej atmosferze. Szczegóły oraz link do zapisów opublikujemy w I połowie listopada.
Od przyszłego roku do stażu pracy będą wliczane nie tylko etaty, ale także m.in. okresy prowadzenia działalności gospodarczej, wykonywania zleceń czy pracy za granicą. To oznacza, że więcej osób zyska prawo do dłuższego urlopu, dodatków stażowych, a niekiedy do dłuższego okresu wypowiedzenia.
Pracownicy będą musieli samodzielnie złożyć wniosek do ZUS o potwierdzenie tych okresów – mają na to 2 lata od wejścia w życie ustawy. Wnioski będą dostępne na nowych formularzach w systemie PUE/eZUS. W przypadku pracy za granicą wystarczą inne dokumenty, np. umowy lub świadectwa pracy (wraz z tłumaczeniem).
Nowe przepisy zasady zaczną obowiązywać:
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 września 2025 r., sygn. III PZP 6/24
Sąd Najwyższy potwierdził, że zakaz wypowiadania umów o pracę wynikający z art. 39 Kodeksu pracy obejmuje również umowy na czas określony – nawet jeśli termin ich zakończenia przypada przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego.
Uchwała rozstrzyga dotychczasowe rozbieżności w orzecznictwie. Do tej pory część sądów uznawała, że ochrona obejmuje także umowy terminowe, podczas gdy inne przyjmowały odmienne stanowisko w przypadku umów kończących się przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Decyzja PUODO z dnia 12 września 2025 r., DKN.5131.7.2025
Prezes zarządu nie może pełnić funkcji Inspektora Ochrony Danych (IOD) – tak wynika z najnowszej decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. PUODO uznał, że osoba pełniąca funkcję kierowniczą w spółce nie spełnia wymogu niezależności, który jest kluczowy dla skutecznego wykonywania obowiązków IOD.
Decyzja ta może mieć istotne znaczenie dla wielu firm, które dotychczas powierzały funkcję IOD członkom zarządu. Warto przeanalizować aktualne powołania i – w razie potrzeby – dokonać zmian, aby uniknąć ryzyka zakwestionowania statusu IOD przez organ nadzorczy.
Od 12 października obowiązuje System Wjazdu/Wyjazdu (Entry/Exit System) – nowoczesne narzędzie rejestrujące przekraczanie granic zewnętrznych UE przez obywateli państw trzecich udających się na krótki pobyt (do 90 dni w ciągu 180 dni).
System będzie stopniowo wdrażany przez 29 krajów europejskich, w tym Polskę i obejmie m.in. rejestrację:
Cel EES? Usprawnienie kontroli granicznych, skrócenie czasu oczekiwania oraz zwiększenie bezpieczeństwa w strefie Schengen. Warto pamiętać, że system nie wprowadza nowych wymogów dla osób mogących swobodnie podróżować po Europie, a dane będą przetwarzane zgodnie z przepisami o ochronie prywatności.
Więcej informacji: strazgraniczna.pl
Do 4 marca 2026 r. obowiązuje zawieszenie biegu terminów w wybranych postępowaniach dotyczących legalizacji pobytu cudzoziemców oraz udzielania ochrony międzynarodowej.
Poniżej wyjaśniamy najczęstsze wątpliwości czy pytania w tym temacie:
Zmiany wynikają z masowego napływu cudzoziemców i mają na celu dostosowanie procedur administracyjnych do wyjątkowej sytuacji migracyjnej; postępowania będą kontynuowane tak sprawnie, jak to możliwe.
Dołącz do HRstacji i bądź na bieżąco!
Świat prawa pracy zmienia się dynamicznie – nie pozwól, by Cię zaskoczył! Zapisz się do HRstacji, naszego miesięcznego newslettera, i otrzymuj:
Dziękujemy
Wiadomość została wysłana.
Skontaktuj się z naszymi ekspertami
Dzieje się w prawie pracy