Zmniejszenie sankcji karnych za naruszenie obowiązków w WHT – projekt ustawy przyjęty przez Radę Ministrów
Rada Ministrów przyjęła kolejny pakiet deregulacji podatkowych. Do tej pory skierowano już do prac w Sejmie m.in. projekty ustaw obejmujące: rozszerzenie zasady in dubio pro tributario również na rozstrzyganie wątpliwości co do stanu faktycznego sprawy na korzyść podatnika (pakiet UDER2, który oczekuje na rozpatrzenie przez Sejm), czy wprowadzenie obowiązku zachowania 6-miesięcznego vacatio legis dla ustaw podatkowych, które zwiększają obciążenia podatników (pakiet UDER3, który jest już obecnie rozpoznawany przez Sejm).
Projekt ustawy przyjęty wczoraj przez Radę Ministrów i skierowany do rozpatrzenia przez Sejm zawiera zmiany przepisów polegające na zmniejszeniu sankcji karnoskarbowych oraz obowiązków informacyjnych spoczywających na płatnikach i inkasentach (UDER30). Projektowane zmiany nie są rewolucyjne, ale mogą być początkiem dalszego zmniejszania niektórych obowiązków informacyjnych.
Zmniejszenie sankcji karnych
Jednym z głównych założeń pakietu UDER30 jest zmiana wysokości kar przewidywanych przez Kodeks karny skarbowy, by zróżnicować zagrożenie maksymalnym wymiarem kary w przypadku czynów, które nie skutkują uszczupleniem lub narażeniem na uszczuplenie podatku. W obszarze zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych będzie to się wiązać z:
- zmniejszeniem maksymalnego wymiaru kary grzywny za podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy m.in. w oświadczeniu płatnika o zasadności decyzji o zaniechaniu poboru podatku lub zastosowaniu stawki podatku innej niż wynikająca z ustawy o CIT (art. 56d § 1 KKS) – przy czym zmiana ma polegać na obniżeniu maksymalnego zagrożenia karą grzywny z 720 stawek dziennych do 480,
- dekryminalizacją niezłożenia terminowego deklaracji przez płatnika (art. 79 § 2 KKS) –czyn ten ma podlegać karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Niestety, projekt ustawy nie przewiduje zmian co do czynów mniejszej wagi, które nadal będą podlegać karze za wykroczenie skarbowe.
Powyższe zmiany skutkują zmniejszeniem kwotowego zagrożenia karą grzywny. W obszarze WHT, w odniesieniu do czynów zabronionych przez art. 56d § 1 KKS a popełnionych w 2025 r., proponowane przez Radę Ministrów przepisy oznaczałyby obniżenie kwotowego zagrożenia karą grzywny z 44 792 640 zł (kwota odpowiadająca 720 maksymalnym stawkom dziennym), do 29 861 760 zł (kwota odpowiadająca 480 maksymalnym stawkom dziennym).
Analogiczny charakter mają projektowane zmiany odnoszące się m.in. do czynów zabronionych związanych z informacją o pojazdach (art. 56a § 1 KKS), lokalną dokumentacją cen transferowych (art. 56c § 1 KKS), informacją o stosowanych cenach transferowych (art. 80e § 1 KKS), czy też oświadczenia udziałowca lub akcjonariusza podatnika opodatkowanego ryczałtem od dochodów spółek (art. 56e § 1 KKS).
Mimo wrażliwości materii, która ma być nowelizowana, w praktyce powyższe zmiany nie muszą mieć istotnego znaczenia. Przeliczenie proponowanego zagrożenia ze stawek dziennych na konkretne kwoty wskazuje na jedynie niewielkie zmniejszenie potencjalnych sankcji karnych. Dodatkowo, zmiana ta nie wpłynie istotnie na praktykę orzeczniczą sądów karnych – które nie korzystają często z możliwości orzekania w maksymalnym wymiarze zagrożenia karą na gruncie KKS.
Zmniejszenia obowiązków informacyjnych
Natomiast znaczenie praktycznie mogą mieć zmiany dotyczące obowiązku płatników i inkasentów do terminowego zgłoszenia osoby (osób) wyznaczonych jako odpowiedzialne za obliczenie, pobór i terminowe wpłacanie podatków (art. 31 Ordynacji podatkowej oraz art. 79 § 1 KKS). Zgodnie z projektowanymi zmianami, obowiązek ten zostanie usunięty, podobnie jak przepisy penalizujące jego naruszenie.
Obowiązek ten obecnie nie ma uzasadnienia praktycznego. Złożenie powyższego zgłoszenia nie ogranicza bowiem zakresu osób, które są identyfikowane przez organy ścigania jako mogące podlegać odpowiedzialności karnoskarbowej za przestępstwa i wykroczenia związane z naruszeniem przez płatnika lub inkasenta obowiązków podatkowych.
Usunięcie tego obowiązku jest słusznym uproszczeniem i usunięciem (niestety jedynie) jednego ze zbędnych obowiązków informacyjnych.
Pozostaje czekać na dalszy przebieg prac legislacyjnych, ale również na kolejne inicjatywy ograniczające często zbędne obowiązki informacyjne – co będziemy monitorować na bieżąco.
Zapraszamy także na nasze webinary: kalendarz wydarzeń
Webinar: Sporne środy – dawka praktycznej wiedzy o relacjach z organami podatkowymi w pigułce
Zapoznaj się z pełną ofertą: Postępowania podatkowe i spory sądowe
Posłuchaj