WSA w Gliwicach postanowił 2 czerwca 2025 r. skierować pytanie prejudycjalne do TSUE (sygn. akt I SA/Gl 34/25) w sprawie zgodności z przepisami unijnymi warunku tzw. pierwszej reorganizacji.

Przypominając, Nowy Ład istotnie zmodyfikował warunki neutralności podatkowej reorganizacji, w tym ograniczając neutralność tych procesów tylko do pierwszego. Od 2022 r. za neutralne podatkowo mogą być bowiem uznawane wyłącznie pierwsze transakcje polegające na połączeniu, podziale spółek lub wymianie udziałów . Warunek ten sprowadza się do tego, że reorganizacja może być neutralna podatkowo, jeżeli udziały / akcje w podmiocie przejmowanym / dzielonym nie zostały nabyte lub objęte przez wspólnika w wyniku wcześniejszej wymiany udziałów, ani przydzielone w ramach wcześniejszego łączenia lub podziału podmiotów. Kolejne reorganizacje podlegają już opodatkowaniu.

Przepisy ograniczające neutralność podatkową jedynie do pierwszej reorganizacji od początku budziły istotne wątpliwości w zakresie ich zgodności z dyrektywą 2009/133/WE („Dyrektywa”). Dotychczas wojewódzkie sądy administracyjne zasadniczo podzielały stanowisko, że polskie rozwiązania nie są zgodne z Dyrektywą. Ostatecznie, WSA w Gliwicach skierował w tej sprawie pytanie prejudycjalne do TSUE. Badanie będzie polegało na sprawdzeniu czy art. 8 ust. 2 i ust. 6 Dyrektywy sprzeciwia się wprowadzaniu takich ograniczeń.

Można się spodziewać, że TSUE uzna polskie przepisy za niezgodne z Dyrektywą. Dyrektywa stanowi bowiem, że czynności reorganizacyjne nie powinny być hamowane przez ograniczenia lub niekorzystne warunki wynikające z przepisów podatkowych państw członkowskich. Istotą Dyrektywy jest odroczenie momentu opodatkowania tych procesów by opodatkowanie nie wpływało negatywnie na możliwość ich przeprowadzania. Odpowiedź TSUE będzie miała istotne znaczenie dla przeprowadzanych reorganizacji. Biorąc jednak pod uwagę średni czas oczekiwania na rozpoznanie spraw przez TSUE, na wyrok w tej sprawie będzie trzeba chwilę poczekać.

Jeżeli zastanawiają się Państwo nad możliwością przeprowadzenia reorganizacji, zapraszamy do kontaktu.

Więcej na temat zmian strukturalnych w firmach >> Dziel i łącz – Reorganizacje w biznesie