15 maja zapadł przed Trybunałem Sprawiedliwości UE (TSUE, Trybunał) wyrok w sprawie C‑782/23 Tauritus UAB, mający istotne znaczenie dla wszystkich importerów nabywających spoza UE towary, których cena sprzedaży ma charakter tymczasowy i może podlegać późniejszym korektom.

(Dalsza część artykułu pod materiałem wideo)

Zapraszamy na szkolenie: Pochodzenie towarów i klasyfikacja taryfowa – praktyczne aspekty

Pochodzenie towarów i klasyfikacja taryfowa towarów to nagranie obejmujące kluczowe zagadnienia dotyczące klasyfikacji taryfowej towarów oraz pochodzenia towarów, istotne dla podmiotów prowadzących działalność związaną z transakcjami zagranicznymi. Warto obejrzeć!

Jakich sytuacji dotyczy wyrok TSUE?

Wyrok odnosi się do przypadków importu towaru, dla którego strony umowy sprzedaży ustaliły ceny tymczasowe (wstępne), które mogą następnie – już po dopuszczeniu towaru na rynek UE – podlegać korekcie do ceny ostatecznej (w dół lub w górę). Korekta taka odbywa się zwykle na podstawie niezależnych od stron transakcji wskaźników, takich jak cena rynkowa danego towaru na giełdzie czy kurs waluty obcej, nieznanych (nieokreślonych) jeszcze na moment sprzedaży. Z takiego rozwiązania korzystają np. podmioty handlujące surowcami i producenci, których znaczna część kosztów produkcji jest zależna od zewnętrznych czynników rynkowych. Jednak problem korekty cen towarów importowanych ma szersze znaczenie praktyczne - obejmuje też np. korekty spowodowane polityką cen transferowych w ramach transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi.

O co chodziło w sprawie?

Problem, jaki został przedstawiony TSUE do rozstrzygnięcia, sprowadzał się do tego, w jaki sposób należy ustalić wartość celną towaru w przypadku transakcji realizowanych w opisanym modelu. Należy bowiem pamiętać, że przyjęta w zgłoszeniu importowym wartość celna przekłada się bezpośrednio nie tylko na wysokość długu celnego, ale również na kwotę należnego podatku akcyzowego i importowego VAT, przez co stwierdzenie zaniżenia tej wartości może wygenerować istotne zaległości publicznoprawne po stronie importera.

Litewska spółka Tauritus importowała paliwa i olej napędowy, ustalając wartość celną towaru przy użyciu ceny tymczasowej wykazanej na otrzymanych fakturach pro forma, a po dopuszczeniu towarów do obrotu w UE i otrzymaniu od kontrahenta faktury ostatecznej, wnioskowała zwykle o korektę zgłoszenia celnego. W toku kontroli litewski organ celny ustalił jednak, że dla kilkunastu importów spółka nie wniosła o sprostowanie zgłoszenia, mimo otrzymania od dostawcy ostatecznych faktur, w których cenę z faktury pro forma skorygowano in plus (co wynikało ze zmiany średniej ceny danego paliwa oraz zmiany kursu walut, a cena finalna była potwierdzana w aneksach do umowy zakupu). Spółka w skontrolowanych zgłoszeniach wskazała przy tym, że wartość celną określa nie w oparciu o podstawową metodę wartości transakcyjnej wynikającą z art. 70 ust. 1 unijnego kodeksu celnego (UKC), lecz na podstawie metody zastępczej (tzw. metody ostatniej szansy określonej w art. 74 ust. 3 UKC).

Litewski organ uznał, że wartość celną nabytego towaru Tauritus powinna była ustalić na podstawie wartości transakcyjnej z uwzględnieniem ceny końcowej z faktury ostatecznej. Sąd odsyłający sprawę do TSUE nabrał jednak wątpliwości, czy w świetle wymogów UKC podstawowa metoda wartości transakcyjnej może faktycznie zostać użyta w ramach opisanych transakcji. Zgodnie bowiem z art. 70 ust. 3 lit. b UKC, wartość transakcyjna stosowana jest, jeżeli sprzedaż lub cena nie są uzależnione od warunków lub świadczeń, których wartość nie może być ustalona w odniesieniu do towarów, dla których ustalana jest wartość celna. Dodatkowo, wskazanie w zgłoszeniu celnym ceny, która jest później zmieniana, oznaczałoby przyjęcie początkowo fikcyjnej wartości celnej, co – zdaniem sądu – stałoby w sprzeczności z wynikającą z UKC zasadą odpowiedzialności zainteresowanego za prawidłowość i kompletność informacji w składanym zgłoszeniu celnym. Drugie pytanie sądu odsyłającego dotyczyło natomiast tego, czy w razie późniejszej korekty ceny importer powinien złożyć wniosek o sprostowanie zgłoszenia celnego, by zmienić pierwotnie przyjętą wartość celną ustaloną w oparciu o metodę zastępczą.

Konkluzje wyroku TSUE

W wyroku TSUE uznał, że cena ostateczna ustalona po korekcie przewidzianej w umowie między stronami transakcji stanowi wartość transakcyjną importowanego towaru w rozumieniu art. 70 UKC, którą należy przyjąć do ustalenia wartości celnej. TSUE nie podzielił więc wątpliwości sądu litewskiego co do braku możliwości zastosowania metody wartości transakcyjnej, wskazując, że w przypadku Tauritus na moment importu cena ostateczna wprawdzie nie była określona, ale była możliwa do ustalenia, gdyż zależała od obiektywnych, jasno wymienionych w umowie czynników pozostających poza kontrolą stron transakcji. Zgodnie zaś z art. 70 ust. 1-2 UKC, wartość transakcyjna to cena faktycznie zapłacona lub należna za towary, gdy zostały one sprzedane w celu wywozu do UE (która obejmuje wszystkie płatności, które zostały lub mają zostać dokonane jako warunek sprzedaży przywożonych towarów). Tym samym, TSUE uznał, że stosowanie zastępczych, pomocniczych metod ustalania wartości celnej nie będzie prawidłowe w opisywanym modelu transakcji.

Trybunał zgodził się przy tym z Rzecznikiem Generalnym, który wydał opinię do tej sprawy (więcej o tej opinii pisaliśmy w artykule: Jak ustalić wartość celną towarów, gdy sprzedawca stosuje ceny tymczasowe? – opinia Rzecznika Generalnego TSUE w sprawie C-782/23 Tauritus[1]), że właściwym sposobem postępowania przy imporcie towarów, dla których strony transakcji ustalają ceny tymczasowe, jest składanie najpierw uproszczonego zgłoszenia celnego zgodnie z art. 166 UKC. W takim zgłoszeniu można pominąć pewne dane wymagane w standardowym zgłoszeniu, przy czym braki należy następnie uzupełnić składając zgłoszenie uzupełniające (tu: podając finalnie ustaloną cenę towaru). Ponadto, TSUE opowiedział się zasadniczo przeciw możliwości zastosowania w opisanym przypadku uproszczonego sposobu ustalania wartości celnej na podstawie pozwolenia organów celnych (tj. w trybie art. 73 UKC).

Trybunał wyraźnie odróżnił też stan faktyczny orzekanej sprawy od sytuacji ze swojego wcześniejszego wyroku w sprawie C-529/16 Hamamatsu Photonics Deutschland, wskazując, że rozważania poczynione przy okazji rozpatrywania tamtej sprawy nie znajdują zastosowania w okolicznościach sprawy spółki Tauritus.

TSUE odmówił ponadto odpowiedzi na drugie pytanie prejudycjalne, skoro w odpowiedzi na pytanie pierwsze uznał, że w omawianym modelu transakcyjnym ustalanie wartości celnej powinno odbyć się na podstawie wartości transakcyjnej, a nie przy użyciu tzw. metody ostatniej szansy.

Znaczenie wyroku

Wyrok ten ma istotne znaczenie dla wszystkich importerów towarów, których cena uzgodniona z dostawcą (powiązanym lub nie) może ulegać zmianie w oparciu o zdefiniowane w umowie okoliczności. Trybunał jasno wskazał tryb postępowania w omawianych przypadkach – składanie zgłoszenia uproszczonego i następnie zgłoszenia uzupełniającego (a nie wnioskowanie o sprostowanie złożonego już zgłoszenia celnego). Praktyka importerów i organów celnych w całej UE w tym zakresie powinna więc zostać dostosowana do wytycznych TSUE. Należy przy tym pamiętać, że regularne stosowanie zgłoszenia uproszczonego wymaga uzyskania pozwolenia organu celnego. W związku z tym, importerzy, którzy dokonują regularnie nabyć towarów w opisanym modelu, powinni niezwłocznie dostosować swój proces celny i wystąpić o stosowne pozwolenie.

Jeżeli chcieliby Państwo porozmawiać o skutkach tego wyroku dla Państwa biznesu lub potrzebujecie wsparcia przy wystąpieniu o stosowne pozwolenie, zapraszamy do kontaktu.

[1] https://crido.pl/blog-taxes/jak-ustalic-wartosc-celna-towarow-gdy-sprzedawca-stosuje-ceny-tymczasowe-opinia-rzecznika-generalnego-tsue-w-sprawie-c-782-23-tauritus/

Zapoznaj się z pełną ofertą: Doradztwo celne i obrót międzynarodowy