Media regularnie donoszą o omijaniu przez przedsiębiorców sankcji nałożonych w związku z agresją Rosji i Białorusi na Ukrainę. Już nie tylko alarmujące analizy[1] ekonomistów dotyczące rosyjskiej gospodarki, ale również dziennikarskie śledztwa, rozkładające na czynniki pierwsze kanały dostaw towarów pochodzenia unijnego do Rosji[2], ukazują niedoskonałość unijnego systemu sankcyjnego.

Poza problemami istniejącymi na poziomie unijnym, mamy  również problemy ze szczelnością systemu sankcyjnego na poziomie krajowym. Wynikają one przede wszystkim z braku pełnego wdrożenia legislacji UE przez Polskę.

(Dalsza część artykułu pod materiałem wideo)

Zobacz film: Fundacja rodzinna opodatkowanie (aspekty transgraniczne)

Fundacja rodzinna opodatkowanie (aspekty transgraniczne) to film dotyczący sytuacji, gdy beneficjent lub fundator jest nierezydentem. Zapraszamy do obejrzenia!

Przykładem tej nieszczelności jest chociażby art. 15 ustawy sankcyjnej[3] konstytuujący odpowiedzialność karną za naruszenie zakazów przewidzianych w rozporządzeniach unijnych[4], ale jak się okazuje, tylko niektórych z tych zakazów, a nie wszystkich. Sytuacja ta dotyczy m.in. stali, której wwóz na teren Unii Europejskiej z terytorium Rosji jest objęty środkami ograniczającymi, zgodnie z art. 3g rozporządzenia Rady (UE) nr 833/2014, podczas gdy w polskim porządku prawnym zachowanie takie nie jest penalizowane.

Lukę tę dostrzegł już ustawodawca i zaadresował ją w projekcie nowelizacji ustawy sankcyjnej, o której pisaliśmy w ostatnim wpisie Zmiany w krajowych regulacjach sankcyjnych budzą obawy przedsiębiorców, ale to zaledwie jeden z przykładów niedoskonałości polskiego systemu sankcyjnego.

Plany Rządu na uszczelnienie systemu sankcyjnego

Rząd, świadomy problemów polskiego systemu sankcyjnego, w kwietniu 2024 r. zadeklarował[5], że podjął szereg działań naprawczych zmierzających przede wszystkim do pełnego skorelowania polskiego systemu sankcyjnego z przepisami przyjętymi w ramach UE.

Na początku 2024 r. przy Rządzie powołany został nieformalny międzyresortowy zespół ds. zapobiegania obchodzeniu sankcji, w ramach którego odbywają się konsultacje robocze z przedstawicielami Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Rozwoju i Technologii oraz służb specjalnych. Zespół został powołany w celu ustalenia zakresu przedmiotowego i harmonogramu prac legislacyjnych koniecznych do uszczelnienia polskiego systemu sankcyjnego.

W ramach prac uszczelniających i dostosowujących polski system sankcyjny do legislacji unijnej planowane jest m.in.:

  • przygotowywanie projektu kompleksowej ustawy sankcyjnej w całości odzwierciedlającej system sankcyjny UE,
  • wprowadzenie zmian w celu usprawnienia koordynacji i wymiany informacji pomiędzy poszczególnymi instytucjami,
  • stworzenie punktu informacyjnego dla polskich podmiotów gospodarczych,
  • wysłanie przedstawicieli polskich organów celnych do krajów Azji Środkowej.

Działaniem obecnie realizowanym przez Rząd jest natomiast nowelizacja obowiązującej ustawy sankcyjnej oraz innych ustaw, która ma na celu dostosowanie polskiego systemu sankcyjnego do rozwiązań unijnych. Na dzień publikacji tego wpisu nowelizacja ustawy sankcyjnej jest wciąż przedmiotem prac w komisjach rządowych.

Należy zachować czujność i śledzić nadchodzące zmiany

Plany Rządu w kontekście uszczelniania systemu sankcyjnego zdają się powoli materializować, dlatego przedsiębiorcy powinni zachować czujność i śledzić nadchodzące zmiany, które będą miały wpływ na prowadzone przez nich biznesy.

W celu dostosowania procedur wewnętrznych do już obowiązujących przepisów sankcyjnych, a także  przygotowania się na nadchodzące zmiany, zapraszamy do kontaktu z ekspertami CRIDO.

[1] https://www.gazetaprawna.pl/magazyn-na-weekend/artykuly/9624883,jak-sie-obchodzi-sankcje-wobec-rosji.html

[2] https://news.sky.com/story/brand-new-luxury-british-and-european-cars-are-entering-russia-despite-being-banned-heres-how-13218444

[3] Ustawa z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego (T. j. Dz.U. z 2024 r., poz. 507 ze zm.).

[4] 1) rozporządzenie Rady (WE) nr 765/2006 z dnia 18 maja 2006 r. dotyczącego środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi i udziałem Białorusi w agresji Rosji wobec Ukrainy;

2) rozporządzenie Rady (UE) nr 269/2014 z dnia 17 marca 2014 r. w sprawie środków ograniczających w odniesieniu do działań podważających integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażających;

3) rozporządzenie Rady (UE) nr 833/2014 z dnia 31 lipca 2014 r. dotyczącego środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie.

[5] https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=D3ZHHU (dostęp: 10 października 2024 r.)

Zapoznaj się z pełną ofertą: Doradztwo celne i obrót międzynarodowy

Zobacz także:

Zmiany w krajowych regulacjach sankcyjnych budzą obawy przedsiębiorców

Krajowa Administracja Skarbowa vs proceder obchodzenia sankcji