Polski Ład w TP – wersja po konsultacjach podatkowych
W zeszłym tygodniu, do Sejmu został skierowany Rządowy projekt zmian ustaw podatkowych w ramach tzw. Polskiego Ładu. Największe zdziwienie wywołuje dodany w ostatnim momencie mechanizm podatku minimalnego od „wielkich korporacji”. Warto jednak zwrócić uwagę, że projekt przewiduje równocześnie uchylenie przepisów art. 15e ustawy o CIT, który limituje odliczalność wydatków na usługi niematerialne i licencje. Z pewnością fakt ten ucieszy podatników, którzy podlegają limitacji (a w przyszłości nie będą podlegać podatkowi minimalnemu) i którzy dotychczas byli zmuszeni szukać możliwości wyłączenia z limitu poprzez zawnioskowanie o wszczęcie procedury APA.
W zakresie cen transferowych warto zwrócić uwagę na następujące zmiany względem wersji skierowanej do publicznych konsultacji:
- Dodanie wymogu, aby lokalna dokumentacja podatkowana była przygotowana w postaci elektronicznej. To kolejny krok w kierunku digitalizacji obowiązków sprawozdawczych w zakresie TP.
- Modyfikacja warunku dla korekt cen transferowych zmniejszających podstawę opodatkowania, określonego w art. 11e pkt. 4 Ustawy CIT. Według proponowanego brzmienia wystarczający będzie fakt istnienia podstawy prawnej do wymiany informacji podatkowych (brak warunku istnienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania). Propozycję należy ocenić na plus biorąc pod uwagę pozostałe zmiany w zakresie korekt cen transferowych (wskazane w dalszej części wpisu).
- Zrezygnowano z uregulowania kwestii ustalania wartości transakcji w przypadku umów ubezpieczenia lub reasekuracji. Proponowano odniesienie do sumy ubezpieczeniowej. Stąd znów pozostaje wątpliwość czy to wartość składki czy suma ubezpieczeniowa powinna determinować obowiązek dokumentacyjny (bardziej racjonalna wydaje się jednak wartość składki).
- Przy proponowanym zwolnieniu z obowiązku dokumentowania refaktur zrezygnowano z warunku rozliczenia bez zastosowania kluczy alokacji. Innymi słowy projektowany przepis będzie pozwalał na stosowanie kluczy alokacji, przy czym podatnik będzie obowiązany posiadać szczegółową kalkulację, o której mowa w art. 11f ust. 1 pkt 3 Ustawy CIT.
- Dodanie zwolnienia z obowiązku przygotowania dokumentacji dla usług stanowiących usługi o niskiej wartości dodanej – w przypadku spełnienia warunków określonych w art. 11f Ustawy CIT (nadal jednak podatnik powinien udokumentować fakt spełnienia warunków).
- W przypadku TPR/oświadczenia wskazanie, że wyznaczenie osoby wchodzącej w skład organu wieloosobowego do podpisywania informacji o cenach transferowych nie zwalnia pozostałych osób wchodzących w skład tego organu z odpowiedzialności za uchybienie ww. obowiązkom.
Jeśli chodzi o ocenę Polskiego Ładu w zakresie cen transferowych, zmian na korzyść podatników jest dużo (np. systemowe wydłużenie terminów, rozszerzenie katalogu transakcji zwolnionych z dokumentowania czy przygotowania analiz cen transferowych). Martwi natomiast rozszerzenie sankcjonowania w zakresie cen transferowych na gruncie KKS, zniesienie progu materialnego dla obowiązku w zakresie master file oraz brak likwidacji obowiązku weryfikacji kontrahentów i dokumentowania transakcji w przypadku pośrednich transakcji rajowych.
Poniżej podsumowujemy najważniejsze zmiany:
Terminy
Korzystną dla podatników zmianą jest ustalenie terminu na sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych, który będzie przypadał na koniec dziesiątego miesiąca po zakończeniu danego roku podatkowego. Obowiązek złożenia formularza TPR-C / oświadczenia określono zaś na koniec jedenastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego, natomiast obowiązek sporządzenia dokumentacji grupowej będzie przypadał na koniec dwunastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.
Ponadto zaproponowano wydłużenie terminu do 14 dni na przedłożenie lokalnej dokumentacji przez podatnika na żądanie organu podatkowego (w miejsce obecnych 7 dni).
Wartość transakcji na potrzeby local file
Propozycja MF obejmuje usunięcie wątpliwości interpretacyjnych poprzez doprecyzowanie sposobu ustalania wartości niektórych typów transakcji kontrolowanych. Wartość transakcji ma odpowiadać:
- wartości kapitału – w przypadku pożyczki, kredytu lub depozytu,
- łącznej wartości wkładów wniesionych do spółki niebędącej osobą prawną – w przypadku umowy takiej spółki.
Ponadto zaproponowano powiązanie pojęcia wartości transakcji kontrolowanej z neutralnością podatku od towarów i usług. Wartość transakcji kontrolowanej pomniejsza się o VAT, z wyjątkiem VAT, który zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego oraz naliczonego VAT, w tej części, w której zgodnie z przepisami podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy VAT.
Nowe zwolnienia z obowiązku local file
Według proponowanych zmian obowiązek przygotowania lokalnej dokumentacji cen transferowych nie będzie obejmował:
- transakcji pomiędzy położonymi na terytorium RP zagranicznymi zakładami (z UE lub EOG) oraz transakcji pomiędzy takim zakładem a polskim podmiotem powiązanym pod warunkiem braku poniesienia straty i niekorzystania ze zwolnień (o których mowa w art. 6 i art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a ustawy CIT). W transakcjach pomiędzy położonymi w Polsce zakładami zagranicznymi całość przychodów i kosztów z tych transakcji powinna zostać przypisana odpowiednio do jednego lub drugiego zakładu. Natomiast w transakcjach pomiędzy położonym w Polsce zagranicznym zakładem a polskim podmiotem powiązanym z podmiotem macierzystym zakładu po stronie zakładu powinna być przypisana całość przychodu lub kosztów wynikających z tej transakcji,
- transakcji objętych APA, porozumieniem inwestycyjnym albo porozumieniem podatkowym za okres, którego takie porozumienie dotyczy,
- transakcji polegających wyłącznie na dokonaniu rozliczenia pomiędzy podmiotami powiązanymi wydatków poniesionych na rzecz podmiotu niepowiązanego, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
- nie powstaje wartość dodana i rozliczenie następuje bez uwzględniania marży lub narzutu zysku,
- rozliczenie nie jest związane bezpośrednio z inną transakcją kontrolowaną,
- rozliczenie nastąpiło niezwłocznie po dokonaniu zapłaty na rzecz podmiotu niepowiązanego,
- podmiot powiązany nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową,
- transakcji stanowiących usługi o niskiej wartości dodanej – w przypadku spełnienia warunków określonych w art. 11f (safe harbour dla usług o niskiej wartości dodanej),
- transakcji dot. pożyczki, kredytu lub emisji obligacji – w przypadku spełnienia warunków określonych w art. 11g (safe harbour dla transakcji finansowych).
Analizy cen transferowych
Lokalna dokumentacja cen transferowych nie będzie musiała zawierać analizy porównawczej lub analizy zgodności w przypadku:
- transakcji kontrolowanych zawieranych przez podmioty powiązane będące mikro przedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą w rozumieniu odpowiednio art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 roku – Prawo przedsiębiorców,
- transakcji innych niż transakcje kontrolowane, o których mowa w art. 11o ust. 1 i 1a (tzw. transakcje rajowe).
Planowane nowe ułatwienia dotyczące mikro i małych przedsiębiorców, a także transakcji z tzw. rajami podatkowymi będą miały zastosowanie również do dokumentacji sporządzanej za rok podatkowy rozpoczynający się w 2021 roku.
Należy jednak pamiętać, że nadal będzie funkcjonował obowiązek potwierdzenia rynkowości oraz możliwość weryfikacji rozliczeń pod tym kątem, toteż w obawie przed ewentualnymi sankcjami, część mikro i małych przedsiębiorców wciąż może chcieć przeprowadzić nawet uproszczoną analizę porównawczą, aby mieć przygotowane argumenty na ewentualne rozmowy z urzędnikami o rynkowości cen.
Informacja o cenach transferowych (TPR)
Informacja o cenach transferowych za rok podatkowy jest składana naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla podatnika w terminie do końca jedenastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego przez podmioty powiązane:
- obowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych – w zakresie transakcji objętych tym obowiązkiem lub
- realizujące transakcje kontrolowane określone w art. 11n pkt 1–2 (zwolnienie krajowe oraz zwolnienie dla porozumień), pkt. 10 (refaktura) lub pkt. 11-12 (safe harbour finansowy i usługowy).
Z konstrukcji projektowanych zmian należy jednocześnie wywnioskować, że informacja TPR zawierać będzie również oświadczenie podmiotu o tym, że lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe objęte tą dokumentacją są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.
Na potrzeby oświadczenia w przypadku otrzymania nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw lub innych świadczeń w naturze stanowiących przychód, ceny transferowe uważa się za ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane, jeżeli przychód ten został dla celów podatkowych wykazany zgodnie z zasadą ceny rynkowej.
Z projektowanych zmian wynika również, że informacja TPR będzie podpisywana przez:
- osobę fizyczną – w przypadku podmiotu powiązanego będącego osobą fizyczną,
- osobę upoważnioną przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale – w przypadku podmiotu powiązanego będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- kierownika jednostki w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, a w przypadku, gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy – przez wyznaczoną osobę wchodzącą w skład tego organu.
– przy czym nie jest dopuszczalne podpisanie tej informacji przez pełnomocnika, z wyjątkiem pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub biegłym rewidentem. Ponadto, wyznaczenie osoby wchodzącej w skład organu wieloosobowego do podpisywania informacji o cenach transferowych nie zwalnia pozostałych osób wchodzących w skład tego organu z odpowiedzialności za niezłożenie tej informacji.
Sankcje KKS
Zgodnie z projektowanymi zmianami MF planuje wprowadzenie dodatkowych sankcji w ramach uszczelniania systemu podatkowego:
- Kto wbrew obowiązkowi
- nie sporządza lokalnej dokumentacji cen transferowych albo nie dołącza do lokalnej dokumentacji cen transferowych grupowej dokumentacji cen transferowych, lub
- sporządza lokalną dokumentację cen transferowych niezgodnie ze stanem rzeczywistym lub
- nie składa właściwemu organowi podatkowemu informacji o cenach transferowych (TPR) albo składając ją podaje w niej dane niezgodne z lokalną dokumentacją cen transferowych lub ze stanem rzeczywistym
- podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych (w 2021 roku maksymalnie około 27 mln PLN).
- Kto wbrew obowiązkowi sporządza po terminie lokalną dokumentację cen transferowych lub składa po terminie informację TPR podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych (w 2021 roku maksymalnie około 9 mln PLN).
- W przypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Dokumentacja grupowa (master file)
Projekt zakłada, że podmioty powiązane obowiązane do sporządzenia dokumentacji local file, których sprawozdania finansowe są konsolidowane metodą pełną lub proporcjonalną, dołączają do tej dokumentacji grupową dokumentację cen transferowych, sporządzoną za rok obrotowy, w terminie do końca dwunastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.
Zniesiony zostanie zatem obowiązujący obecnie próg wartościowy (200 mln PLN skonsolidowanych przychodów) obligujący podatników do przygotowywania dokumentacji grupowej. Jeśli proponowana zmiana przepisów wejdzie w życie, na podmioty działające w relatywnie mniejszych grupach kapitałowych nałożony zostanie wkrótce nowy obowiązek dokumentacyjny.
Powiązania
Zgodnie z projektem MF powiązanie zachodzi pomiędzy spółką niebędącą osobą prawną a każdym z jej wspólników odrębnie. Jak tłumaczy MF, zaproponowane zmiany mają również charakter systematyzujący, wynikający z różnego statusu wspólników SKA, tj. komplementariusza i akcjonariusza oraz mają na celu oddanie w treści przepisu innego traktowania komplementariusza i akcjonariusza, tj. wprowadzenia powiązania, bez względu na wielkość udziałów, pomiędzy SKA a jej komplementariuszami (odpowiadającymi za zobowiązania spółki bez ograniczenia). Powiązania między akcjonariuszami a spółką zachodzą w oparciu o wywieranie znaczącego wpływu, jak w przypadku spółek z o.o. bądź spółek akcyjnych.
Doprecyzowano również kwestię wywierania znaczącego wpływu, odnosząc się również do udziału w stratach spółek. W sytuacji wystąpienia powiązań w momencie, gdy udział wspólnika w zyskach nie przekroczyłby progu ustawowego, a jednocześnie udział w stracie spółki zostałby określony na poziomie przekraczającym próg 25%, warunek wywierania znaczącego wpływu zostałby spełniony.
Korekta cen transferowych
W ramach propozycji MF przedstawiono modyfikacje w zakresie warunków formalnych skutecznego dokonania korekt.
Doprecyzowano, iż w momencie dokonania korekty podatnik posiada oświadczenie podmiotu powiązanego lub dowód księgowy potwierdzające dokonanie przez ten podmiot korekty cen transferowych w tej samej wysokości, co podatnik. Wprowadzana zmiana potwierdza istniejącą już na gruncie aktualnego stanu prawnego możliwość dokonania korekty na podstawie otrzymanego od podmiotu powiązanego dokumentu księgowego, który spełnia warunek posiadania oświadczenia podmiotu powiązanego o dokonaniu korekty cen transferowych, o ile spełnia on jednocześnie wymogi stawiane dowodom księgowym, zgodnie z przyjętymi zasadami rachunkowości.
Zaproponowano także rezygnację z obowiązku informowania o dokonaniu korekty cen transferowych w zeznaniu rocznym, w związku z czym uchylono jeden z warunków dokonania korekty.
Ważna zmianą jest również ograniczenie warunku w postaci obowiązywania pomiędzy jurysdykcjami kontrahentów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. W świetle projektowanych przepisów wystarczającym aktem będzie podstawa do wymiany informacji podatkowych.
Pozostałe zmiany
W zakresie mechanizmu safe harbour dla transakcji finansowych zaproponowano doprecyzowanie momentu, na jaki umowa pożyczki (kredytu, obligacji) powinna być zgodna z warunkami safe harbour finansowego w zakresie oprocentowania, przesądzając, iż powinny one zostać spełnione każdorazowo w przypadku zmiany umowy pożyczki.
Kolejnym uproszczeniem przewidzianym przez MF jest zwolnienie z obowiązku sporządzania i przekazywania informacji ORD-U dla podmiotów obowiązanych do sporządzenia TPR. Zwolnienie to nie dotyczy podatników i spółek niebędących osobami prawnymi, dokonujących transakcji innej niż transakcja kontrolowana z podmiotem z tzw. rajów podatkowych. Zwolnienie ma dotyczyć informacji ORD-U składanych po 31 grudnia 2021 roku.
Zobacz także:
>> Szóste z rzędu wyróżnienie „Poland Transfer Pricing Firm of the Year” w rękach CRIDO
Posłuchaj