Od ubiegłego roku działa uruchomiony przez Ministerstwo Finansów portal „Twój e-Pit”, z pomocą którego rozliczenie podatkowe stało się dla podatników – pracowników znacznie łatwiejsze. Sytuacja nieco się komplikuje, jeśli podatnik w trakcie roku pracował przez dłuższy czas za granicą, w ramach oddelegowania. Wtedy pojawiają się pytania, gdzie i jak rozliczyć zagraniczne dochody?

W takim przypadku pierwszorzędną kwestią jest określenie prawidłowej rezydencji podatkowej – co jak wielokrotnie podkreślaliśmy nie musi być czynnością prostą. Kluczowe jest, w myśl przepisów, stwierdzenie czy podatnik przebywał na terytorium Polski powyżej 183 dni w roku podatkowym albo czy jego centrum interesów osobistych i ekonomicznych znajdowało się w kraju. Wystarczy spełnienie tylko jednego z przedstawionych obowiązków, aby zostać uznanym za rezydenta podatkowego państwa Polskiego. Niekiedy zdarza się, że Polska i drugi kraj uznają danego podatnika za swojego rezydenta podatkowego na podstawie wewnętrznych przepisów. W uniknięciu podwójnej rezydencji pomocny jest art. 4 odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO), zawierający kryteria pozwalające rozstrzygnąć, w którym kraju osoba ma rezydencję. Ustalenie rezydencji podatkowej osoby delegowanej pozwala określić, w jaki sposób powinna się rozliczyć w kraju macierzystym oraz kraju przyjmującym. Zasady opodatkowywania dochodów z umowy o pracę, zazwyczaj znajdują się w art. 15 danej UPO.  W myśl ogólnej zasady z art. 15 – dochody z umowy o pracę podlegają opodatkowaniu jedynie w państwie rezydencji podatnika, chyba że praca wykonywana jest na terytorium drugiego państwa. Jednak, nawet w takiej sytuacji (praca wykonywana za granicą) prawo do opodatkowania dochodów z umowy o pracę pozostawać będzie wyłącznie po stronie państwa rezydencji pracownika, gdy spełnione zostaną poniższe warunki:

  1. pobyt na terytorium państwa przyjmującego nie jest dłuższy niż 183 dni w danym roku/ danym dwunastomiesięcznym okresie,
  2. wynagrodzenie wypłacane jest przez lub w imieniu pracodawcy, który nie ma siedziby w państwie przyjmującym
  3. wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę pracodawcy położoną w państwie przyjmującym.

Jeśli kryteria nie były spełnione to dochód z pracy polskiego rezydenta będzie podlegał opodatkowaniu za granicą. Niezależnie Polska jako kraj rezydencji, zachowuje również prawo do opodatkowania takiego dochodu. W takich wypadkach UPO przewiduje zastosowanie odpowiedniej metody unikania podwójnego opodatkowania:

  1. metoda odliczenia proporcjonalnego;
  2. metoda wyłączenia.

Zwracamy uwagę, że przy analizie UPO, należy sprawdzić Konwencję MLI, której zapisy mogą modyfikować poszczególne umowy międzynarodowe. Dodatkowo warto przypomnieć, że osoby delegowane mają możliwość skorzystania ze zwolnień, jak z ulg w PIT, takich jak:

  1. ulga abolicyjna;
  2. zwolnienie z PIT przychodów pracowników delegowanych za każdy dzień pobytu za granicą (do wysokości 30% diety obowiązującej dla danego kraju za każdy dzień pobytu);
  3. odliczenie od dochodu/ podatku, pod pewnymi warunkami, składek na ubezpieczenia społeczne/ ubezpieczenie zdrowotne zapłacone w państwie przyjmującym należącym do UE/EOG.

Jeśli delegowany pracownik utracił polską rezydencję nie musi opodatkowywać w Polsce dochodów z pracy za granicą.

Ciekawostką jest, że od lipca 2020 roku będą obowiązywać w całej UE nowe zasady delegowania pracowników, dlatego zachęcamy do śledzenia naszego bloga #podatkiwbiznesie, na którym nasi specjaliści stale opisują pojawiające się zmiany, na które należy się przygotować.

Pozostałe artykuły z cyklu:

>>PIT dla cudzoziemców w pytaniach i odpowiedziach