NSA bez uchwały o wykorzystaniu stenogramów z podsłuchów w postępowaniu podatkowym
W dniu 1 października 2018 r. Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: NSA) odmówił wydania tzw. uchwały „siódemkowej” w sprawie wykorzystania jako dowodów w postępowaniu podatkowym materiałów przekazanych przez prokuraturę w postaci protokołów (stenogramów) z podsłuchów rozmów bez stosownego potwierdzenia, że zostały uzyskane zgodnie z prawem i bez dołączonych do nich nagrań (sygn. akt I FPS 2/18).
Problematyka wykorzystania stenogramów z przesłuchań w postępowaniu podatkowym wynikła m.in. z nowelizacji kodeksu postępowania karnego z dnia 15 kwietnia 2016 r., a także z uwagi na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie C–419/14. Trybunał potwierdził w nim m.in., że wykorzystując dowody z postępowania karnego sąd musi zbadać, czy nie zostały one uzyskane i wykorzystane z naruszeniem prawa.
Sąd wydał postanowienie o odmowie podjęcia uchwały, podkreślając, że skład poszerzony nie może samodzielnie wybiegać poza granice zadanego pytania prawnego. Przyjęcie pytania prawnego do rozpoznania przez poszerzony skład NSA wymaga bowiem uprzedniego zbadania czy dane zagadnienie budzi poważne wątpliwości oraz czy odpowiedź na zadane pytanie jest rzeczywiście niezbędna do rozstrzygnięcia danej sprawy. I choć Sąd nie kwestionował spełnienia pierwszej przesłanki, to jednak przychylił się do argumentów pełnomocnika organu podatkowego, uznając, że odpowiedź na zadane pytanie nie jest niezbędna dla rozstrzygnięcia sprawy.
Poniedziałkową decyzję NSA należy ocenić krytycznie. Niewątpliwie bowiem uchwała „siódemkowa” w sprawie takiej jak komentowana mogłaby mieć charakter uniwersalny i znaleźć zastosowanie w wielu sprawach związanych z wyłudzeniami VAT, które coraz częściej występują w powiązaniu ze sprawami z zakresu odpowiedzialności karnej i karnej skarbowej.
Posłuchaj