W piątek 12 października do Sejmu wpłynął projekt zmiany ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) oraz niektórych innych ustaw.

Ma on na celu zapewnienie KAS szerszego dostępu do informacji niezbędnych do realizacji jej ustawowych zadań oraz wyposażenie w narzędzia umożliwiające skuteczniejsze wykonywanie kontroli celno-skarbowej.

Do najważniejszych propozycji zmian przewidzianych w projekcie nowelizacji ustawy o KAS należy zaliczyć m.in.:

  • rozszerzenie definicji kontrahenta kontrolowanego,
  • uszczegółowienie kręgu podmiotów upoważnionych do odbioru upoważnienia do kontroli,
  • ułatwienie dostępu KAS do informacji o podatnikach,
  • zwiększenie liczby podmiotów uprawnionych do wystąpienia z żądaniem udzielenia przez bank informacji dotyczących kontrolowanego lub strony postępowania,
  • możliwości wszczęcia kontroli celno-skarbowej wobec grup kapitałowych, które zakończyły swoją działalność.

Na szczególną uwagę zasługują jednak proponowane zmiany dotyczące możliwości skorygowania deklaracji podatkowych.

Zgodnie z obecnymi przepisami, podatnikowi przysługuje prawo do skorygowania deklaracji podatkowej:

  • w terminie 14 dni od dnia doręczenia upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej w zakresie objętym kontrolą,
  • w terminie 14 dni od dnia doręczenia wyniku kontroli w zakresie objętym kontrolą.

Należy zwrócić uwagę, że uprawnienie do dokonania korekty deklaracji przysługuje nadal po zakończeniu kontroli celno-skarbowej, jeżeli w wyniku tej kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości albo organ uwzględnił złożoną korektę wdrażającą ustalenia kontroli. Oznacza to, że podatnik może najpierw skorygować deklarację zgodnie z wynikiem kontroli celno-skarbowej (co powoduje, że zazwyczaj również dokonuje zapłaty zaległego podatku), a następnie ponownie skorygować zeznanie podatkowe w tym samym zakresie, nie uwzględniając ustaleń kontrolujących. Powoduje to de facto, że może on dalej kontynuować spór merytoryczny z organem, ale już z pozycji, w której nie ma zaległości, a tym samym nie są naliczane odsetki od zaległości, a ewentualne wygranie sporu spowoduje zwrot nadpłaty wraz z odsetkami.

Zgodnie z proponowaną zmianą przepisów, gdy podatnik po przeprowadzeniu kontroli zgodzi się z wynikiem kontroli i skoryguje deklarację, co do zasady utraci możliwość złożenia kolejnej skutecznej korekty w zakresie w jakim taka korekta powoduje cofnięcie ustaleń kontroli.

W projekcie ustawy przewidziano dwa wyjątki od powyższej zasady. Podatnik będzie bowiem mógł ponownie skorygować deklarację w dwóch przypadkach, gdy:

  • ponowne skorygowanie deklaracji wynika z orzeczenia wydanego po zakończeniu kontroli celno-skarbowej, które ma wpływ na ustalenia kontroli celno-skarbowej,
  • ustalenia kontroli celno-skarbowej zawarte w wyniku kontroli były oparte na podstawie przepisu, o którego niezgodności z Konstytucją RP, ustawą lub ratyfikowaną umową międzynarodową orzekł Trybunał Konstytucyjny.

Pierwsza z powyższych przesłanek jest co najmniej niejasna, gdyż nie wiadomo co należy rozumieć przez orzeczenie, które mogłoby mieć wpływ na ustalenia kontroli celno-skarbowej. Druga natomiast wydaje się mieć na celu uniknięcie sprzeczności przepisów ustawy o KAS z postanowieniami Ordynacji podatkowej w zakresie prawa do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty w przypadku, gdy wynika ona z wyroku TK. Przy czym należy zwrócić uwagę, że w proponowanych przepisach ustawy o KAS pominięto wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w przypadku których Ordynacja podatkowa również przewiduje prawo do złożenia wniosku o nadpłatę.

Znaczące ograniczenie prawa do złożenia „odwrotnej” korekty deklaracji ma duże znaczenie m.in. dla osób zarządzających podmiotami gospodarczymi i odpowiedzialnych za ich rozliczenia podatkowe, wobec których po wszczęciu kontroli celno-skarbowej organy bardzo często wszczynały postępowania dotyczące odpowiedzialności karnej za przestępstwa i wykroczenia skarbowe. Obecnie złożenie korekty deklaracji zgodnej z wynikiem kontroli celno-skarbowej zazwyczaj powoduje umorzenie postępowania karno-skarbowego, a ponowna korekta deklaracji odwracająca pierwotną korektę pozwala podatnikowi na kontynuowanie sporu z organami w ramach postępowania nadpłatowego. Wprowadzenie powyższych zmian dotyczących korekty deklaracji podatkowych uniemożliwi takie działania – wydaje się wiec, że w takiej sytuacji znacząco zostaną ograniczone prawa podatników, którzy chcąc uniknąć ryzyka KKS chcieliby dalej prowadzić spór merytoryczny z organem.