Temat możliwości stosowania tzw. koncepcji look-through umożliwiającej korzystanie z preferencji WHT przy wypłacie dywidend również podmiotowi niebędącemu bezpośrednim odbiorcą należności był już przez nas niejednokrotnie podnoszony na blogu [odnośniki: Możliwość zastosowania look through approach przy wypłacie dywidendy do zagranicznego podmiotu; Podatek u źródła: Quo vadis look-through approach przy wypłacie dywidendy w 2024?]. Jednak z uwagi na brak wiążących objaśnień Ministra Finansów w tej kwestii oraz niejednolitą linię orzeczniczą, stosowanie look-through approach nadal nie jest do końca jasne. Ostatni wyrok WSA w Warszawie odnosi się wprost do celowości polskich przepisów w szerszym – unijnym kontekście.

(Dalsza część artykułu pod materiałem wideo)

Zobacz film: Look through w praktyce przy wypłacie dywidendy w 2024

Koncepcja look through odgrywa kluczową rolę w procesie ustalania zasad opodatkowania podatkiem u źródła. Jest to pojęcie niełatwe do zrozumienia, natomiast ma ogromne znaczenie w rozpoznawaniu powstania obowiązku w zakresie podatku u źródła. Zapraszamy na film.

Czego dotyczyła sprawa?

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 września 2024 r. (sygn. III SA/Wa 1525/24) dotyczył możliwości skorzystania ze zwolnienia WHT na wypłacie dywidendy (wynikającego z art. 22 ust. 4 ustawy CIT). Podmiotem wypłacającym dywidendę była polska spółka z o.o., w której bezpośrednio przez okres ponad 2 lat 100% udziałów posiadała cypryjska spółka holdingowa. Natomiast w podmiocie cypryjskim 100% udziałów, również przez ponad 2 lata, posiadała spółka austriacka. Wnioskodawca stwierdził, że podmiot cypryjski nie stanowi rzeczywistego właściciela dywidendy, natomiast za takiego uznał austriacką spółkę-babkę. Pytanie dotyczyło tego, czy w opisanej sytuacji istnieje możliwość zastosowania zwolnienia z poboru podatku u źródła, pomimo tego, że rzeczywisty właściciel (spółka austriacka) nie posiada bezpośrednio udziałów w spółce wypłacającej dywidendę.

Wnioskodawca stwierdził, że tak, ale Dyrektor KIS nie zgodził się z takim stanowiskiem i uznał, że do zastosowania zwolnienia WHT na podstawie ustawy CIT musi być spełniony warunek tzw. „bezpośredniości”. Tzn. zgodnie z art. 22 ust. 4 pkt 3 ustawy CIT spółka uzyskująca dochód (przychód) z dywidendy powinna posiadać bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów w kapitale spółki wypłacającej dywidendę. Spółka austriacka będąca rzeczywistym właścicielem należności dywidendowej tego warunku nie spełniła, dlatego zastosowanie zwolnienia nie było możliwe.

Bezpośredniość posiadania udziałów kluczowa dla zwolnienia

Polska spółka zaskarżyła rozstrzygnięcie organu argumentując, że warunek bezpośredniości jest niezgodny z brzmieniem prawa unijnego (tzw. dyrektywy Parent Subsidiary), na którym opiera się polskie zwolnienie z podatku u źródła. WSA podtrzymał jednak podejście organu podatkowego i uznał, że wymóg bezpośredniości posiadania udziałów, zawarty w art. 22 ust. 4 pkt 3 ustawy CIT, nie jest niezgodny z prawem unijnym. Sąd stwierdził, że co prawda w tekście dyrektywy nie występuje wprost pojęcie „bezpośredniości”, niemniej posługuje się ona sformułowaniem "udziału w kapitale", które należy rozumieć jako bezpośredni stosunek prawny między spółką dominującą a spółką zależną. Sąd potwierdził też, że pojęcia udziału w kapitale nie powinno się interpretować rozszerzająco i obejmować nim przypadków pośredniego trzymania udziałów. To doprowadziło WSA do uznania, że dodanie przez polskiego ustawodawcę słowa „bezpośrednio” do warunku zwolnienia stanowiło jedynie konkretyzację przepisów unijnych i nie stało z nimi sprzeczności. Tym samym, zastosowanie podejście look through i skorzystanie ze zwolnienia WHT przez spółkę austriacką nie było uprawnione.

Wnioski w kontekście obecnej linii orzeczniczej

Orzeczenie WSA jest przedłużeniem kontrowersji związanych ze stosowaniem koncepcji look through. Jeszcze w 2022 r. Dyrektor KIS był przychylny tej koncepcji, jednak w 2023 i obecnym roku pojawiło się więcej negatywnych interpretacji indywidualnych, które bywały sukcesywnie zaskarżane. Sądy do tej pory trzymały raczej stronę podatników i płatników, akceptując możliwość korzystania z preferencji w podatku u źródła w oparciu o koncepcję look through. Wydany wyrok wyłamuje się z tej pozytywnej linii i niestety wpisuje się w ostatnią tendencję zaostrzania podejścia do rozliczeń podatników w zakresie podatku u źródła.

Zapoznaj się z pełną ofertą: Podatek u źródła