Niedawno opublikowane przez Ministerstwo Finansów dane dotyczące podejmowanych działań w obszarze potencjalnych naruszeń/omijania przez przedsiębiorców sankcji nałożonych w związku z agresją Rosji i Białorusi na Ukrainę[1] potwierdzają obrany przez obecny Rząd kurs na uszczelnienie systemu sankcyjnego, o czym pisaliśmy w ostatnim wpisie Rząd vs proceder omijania sankcji.

Tylko w okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia 2024 r. organy KAS przeprowadziły 113  kontroli celno-skarbowych, co stanowi znaczący wzrost w porównaniu do 72 kontroli celno-skarbowych wszczętych w 2023 r.

Oznacza to, że przedsiębiorcy powinni zachować szczególną czujność i wdrożyć procedury wewnętrzne, aby uniknąć uwikłania się w proceder omijania sankcji, natomiast w przypadku wszczęcia kontroli celno-skarbowej - nie pozostawać w jej toku biernymi.

(Dalsza część artykułu pod materiałem wideo)

Zobacz film: Fundacja rodzinna opodatkowanie (aspekty transgraniczne)

Fundacja rodzinna opodatkowanie (aspekty transgraniczne) to film dotyczący sytuacji, gdy beneficjent lub fundator jest nierezydentem. Zapraszamy do obejrzenia!

Doręczono mi upoważnienie do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej – i co dalej?

W sytuacji gdy organy podatkowe doręczą już upoważnienie do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej, w pierwszej kolejności rekomendujemy ustalenie czego w istocie ona dotyczy.

Chociaż przepisy ustawy o KAS[2] przewidują, że kontrola celno-skarbowa może swoim zakresem objąć kwestie naruszeń/ omijania sankcji (art. 54 ust. 1 pkt 6-9 ustawy o KAS) to z naszego doświadczenia wynika, że w takich przypadkach, jako przedmiot kontroli celno-skarbowej organy podatkowe często wskazują po prostu na „kontrolę zgłoszeń celnych”. Takie sformułowanie może być dla przedsiębiorców mylące, dlatego tak ważne jest ustalenie rzeczywistego zakresu kontroli celno-skarbowej, który będzie determinował jej przebieg.

Co badają organy KAS?

Poza przypadkami bezpośredniego obchodzenia sankcji warto mieć na uwadze, że również pośrednie – a często również nieświadome – naruszanie przepisów sankcyjnych może spotkać się z poważnymi konsekwencjami.

W takich przypadkach organy podatkowe badają, czy kontrolowany dochował należytej staranności, a więc, czy podjął wszelkie – możliwe w danej sytuacji – działania mające zapobiec uwikłaniu się w proceder omijania sankcji.

Jakie podmioty mogą spodziewać się kontroli?

Praktyka pokazuje, że w kręgu zainteresowania organów podatkowych są przede wszystkim podmioty utrzymujące relacje handlowe z państwami, z których towary można w łatwy sposób przekierować do Rosji i Białorusi. Za kraje takie organy podatkowe uznają Serbię, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Turcję, Tadżykistan, Uzbekistan, Azerbejdżan czy Gruzję oraz państwa należące do Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, czyli – poza Rosją i Białorusią – Kirgistan, Kazachstan i Armenię.

Natomiast branżami szczególnie narażonymi na kontrolę organów podatkowych w przedmiocie przestrzegania przepisów sankcyjnych są branże chemiczna, elektroniczna, przemysłowa i samochodowa.

Jakie są konsekwencje omijania sankcji

Konsekwencje omijania sankcji są szczególnie dotkliwe. Podmioty dopuszczające się takich czynów zagrożone są wpisaniem na listę sankcyjną prowadzoną przez MSWiA, co może wiązać się z:

  • zamrożeniem środków finansowych i zasobów gospodarczych,
  • wykluczeniem z postępowań o udzielenie zamówień publicznych,
  • wpisem na listę osób niepożądanych na terytorium Polski.

Co więcej, takim podmiotom grożą również wysokie kary finansowe oraz odpowiedzialność karna.

Jak się zabezpieczyć

Podstawą jest prewencja – wprowadzenie odpowiednich procedur wewnętrznych, zrewidowanie umów w kontekście klauzuli należytej staranności oraz dokumentowanie wszelkich działań.

Istotne, w kontekście obecnego otoczenia prawnego, jest również śledzenie zmian przepisów sankcyjnych, zarówno tych na poziomie unijnym, jak i krajowym.

Natomiast w sytuacji gdy organy podatkowe doręczą już upoważnienie do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej, wówczas rekomendujemy zwrócenie się o wsparcie do profesjonalistów – doradców podatkowych lub prawników specjalizujących się w temacie sankcji.

We wszystkich wyżej wymienionych obszarach mogą Państwa wesprzeć eksperci CRIDO, dlatego zapraszamy do kontaktu.

[1] https://www.prawo.pl/podatki/co-grozi-za-obchodzenie-sankcji-w-handlu-z-rosja-skarbowka-zwieksza-kontrole,529248.html (dostęp: 9 października 2024 r.)

[2] Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (T.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 615).

Zapoznaj się z pełną ofertą: Doradztwo celne i obrót międzynarodowy

Zobacz także:

Zmiany w krajowych regulacjach sankcyjnych budzą obawy przedsiębiorców

Rząd vs proceder omijania sankcji