W jednym z ostatnich postępowań, Szef KAS odmówił wydania opinii zabezpieczającej i uznał, że połączenie uproszczone może stanowić unikanie opodatkowania.

(Dalsza część artykułu pod materiałem wideo)

Zobacz film edukacyjny: Efektywne opodatkowania – interpretacje ogólne w zakresie WHT

Efektywne opodatkowanie w zakresie przepisów o podatku u źródła to jedno z kluczowych pojęć dla określenia zasad opodatkowania WHT. Zapraszamy na film, który wyjaśnia to pojęcie.

Zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych, w określonych sytuacjach dopuszczalne jest przeprowadzenie połączenia przez przejęcie bez podwyższenia kapitału zakładowego spółki przejmującej i bez przyznawania udziałów wspólnikom spółki przejmowanej (połączenie uproszczone).

Przy spełnieniu konkretnych warunków wymienionych w ustawie o CIT (jak np. kontynuacja wyceny podatkowej majątku czy też przeprowadzenie połączenia z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych), możliwe jest osiągnięcie neutralności podatkowej takiego połączenia uproszczonego.

Jednocześnie jednak, w polskim systemie prawnym funkcjonuje klauzula GAAR (klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, ang. general anti-avoidance rule) uprawniająca organy podatkowe do kwestionowania korzyści podatkowych, jeśli dana czynność nie ma uzasadnienia ekonomicznego, a sposób działania uznano za sztuczny. Takie zakwestionowanie daje organom uprawnienie do określenia skutków podatkowych zgodnie z czynnością, która w ich ocenie powinna mieć miejsce.

Co z połączeniem uproszczonym?

W omawianej sprawie, podatnik powziął takie same wątpliwości i wystąpił do Szefa KAS z wnioskiem o wydanie opinii zabezpieczającej, która miałaby gwarantować, że przeprowadzenie neutralnego podatkowo połączenia uproszczonego nie zostanie uznane za unikanie opodatkowania.

Niestety, Szef KAS nie zgodził się z tym stanowiskiem i odmówił wydania opinii zabezpieczającej[1]. W jego ocenie, doszło do wystąpienia korzyści podatkowych polegających m.in. na braku opodatkowania po stronie spółki przejmującej, braku opodatkowania po stronie wspólnika spółki przejmowanej, czy też braku opodatkowania w związku z konfuzją i wygaśnięciem wierzytelności przysługującej spółce przejmowanej.

Jednocześnie Szef KAS stanął na stanowisku, iż uzasadnienie ekonomiczne reorganizacji jest niewystarczające, a zarazem wtórne w stosunku do zamierzonych korzyści podatkowych, a planowane cele mogłyby zostać osiągnięte poprzez likwidację spółki przejmowanej, nie zaś przez połączenie. Zdaniem Szefa KAS korzyści podatkowe stanowią główną motywację dla dokonania połączenia, a sposób działania jest sztuczny –  gdyby intencją było wyeliminowanie zbędnego w strukturze podmiotu, generującego niepotrzebne przepływy finansowe, komplikującego strukturę korporacyjną i utrudniającego zarządzanie, to uzasadnionym ekonomicznie działaniem byłoby dokonanie likwidacji spółki przejmowanej.

Jest to o tyle zaskakujące, że we względnie analogicznych stanach faktycznych Szef KAS zajmował stanowisko odmienne (np.: opinia zabezpieczająca z 19 czerwca 2024 r., sygn. DKP16.8082.1.2024 czy też opinia zabezpieczająca z 31 sierpnia 2023 r., sygn. DKP1.8082.8.2022).

Sedno powyższych rozważań jest w zasadzie jedno: nawet gdy zdaniem podatnika dana czynność jest podyktowana względami biznesowymi, takich argumentów może nie podzielać Szef KAS. W tej sytuacji, istnieje ryzyko zakwestionowania neutralnej podatkowo czynności na podstawie klauzuli GAAR i określenia skutków podatkowych, jak dla czynności odpowiedniej – w tym przypadku – likwidacji. W tym kontekście z pewnością warto zadbać o zbudowanie silnej argumentacji o uzasadnieniu ekonomicznym reorganizacji.

[1] pismo Szefa KAS z dnia 4 listopada 2024 r., znak DKP16.8082.8.2024

Zapoznaj się z pełną ofertą: Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania