Sezon wakacyjny sprawił, że wielu osobom mogły umknąć informacje o planowanych zmianach w ustawie o biegłych rewidentach. Zmiany te wynikają z konieczności dostosowania polskich przepisów do odpowiednich regulacji wspólnotowych. Nowe regulacje podyktowane są chęcią wzmocnienia niezależności biegłych rewidentów oraz poprawą jakości usług audytu świadczonych na rzecz klientów.  Dlatego nowe przepisy  wprowadzają zasadnicze, daleko posunięte ograniczenia przy świadczeniu przez firmy audytorskie usług doradczych na rzecz audytowanych klientów.

Zapisz się na Newsletter >>

Zgodnie ze stosowną dyrektywą unijną (Dyrektywa 2014/56/UE) oraz rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady  nr 537/2014 z 16 kwietnia 2014 r. wymagane zmiany w przepisach krajowych powinny zostać wprowadzone w nieprzekraczalnym terminie do 17 czerwca 2016 roku. W związku z tym na początku sierpnia Ministerstwo Finansów opublikowało na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego (legislacja.rcl.gov.pl) projekt założeń do ustawy zmieniającej odpowiednie przepisy o biegłych rewidentach. Najważniejsze zmiany zaproponowane przez Ministerstwo Finansów obejmują:

  • wprowadzenie ogólnej zasady, że świadczenie przez audytora wszystkich innych usług niż usługi z tzw. „białej listy” jest zabronione. Zakaz dotyczy więc w szczególności usług podatkowych, prawnych, związanych z finansowaniem, identyfikacją pomocy publicznej oraz zachęt podatkowych, audytem wewnętrznym i szeregu innych usług doradczych.
  • wskazanie „białej listy” dozwolonych usług niebędących badaniem sprawozdań finansowych. Lista ta obejmuje m.in. przegląd śródrocznych sprawozdań finansowych, pewne usługi związane z wydaniem prospektu emisyjnego badanej jednostki, zapewnienia związane z zagadnieniami CSR i ładem korporacyjnym oraz kilka innych, dosyć wąskich kategorii usług.
  • wprowadzenie zasady, że maksymalne wynagrodzenie audytora za usługi z „białej listy” nie może przekroczyć 70% średniego wynagrodzenia za audyt otrzymanego w okresie ostatnich 3 lat obrotowych (bez względu na datę wejścia w życie przepisów).

Co ciekawe polski ustawodawca planuje objąć zakazem:

  • tzw. jednostki zainteresowania publicznego (czyli m.in. wszystkie podmioty będące emitentami papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym państwa UE wraz ze spółkami zależnymi, banki oraz ubezpieczyciele) oraz
  • wszelkie inne podmioty podlegające badaniu (za wyjątkiem małych podmiotów) – w tym zakresie zakaz nie wynika z przepisów wspólnotowych, jest po prostu podyktowany chęcią zapewnienia odpowiednich standardów audytu w odniesieniu do tej grupy podmiotów.

Zasady opisane powyżej są złagodzone poprzez wprowadzenie kategorii usług warunkowo zwolnionych z zakazu,  m.in. doradztwa podatkowego oraz prawnego  oraz usług w zakresie wyceny. Ponieważ przepisy wspólnotowe pozostawiają do decyzji państwa członkowskiego wprowadzenie kategorii usług warunkowo zwolnionych, to planowanie takiego rozwiązania przez polskiego prawodawcę stanowi niewątpliwie ukłon w kierunku firm audytorskich. W niektórych krajach UE (np. we Francji) obowiązuje dużo bardziej restrykcyjny zakaz świadczenia przez audytora usług innych niż audyt.

Zgodnie z projektem, usługi warunkowe będą mogły być świadczone:

  • jeżeli nie mają one lub mają nieistotny wpływ na badane sprawozdanie finansowe oraz
  • oszacowanie wpływu na badane sprawozdanie finansowe jest wszechstronnie udokumentowane i wyjaśnione w dodatkowym sprawozdaniu dla komitetu audytu.

Maksymalne wynagrodzenie audytora za usługi warunkowo zwolnione z zakazu nie może przekroczyć 50% średniego wynagrodzenia za audyt otrzymanego w okresie ostatnich 3 lat obrotowych.

Wydaje się, że świadomość nadchodzących ograniczeń wśród klientów firm audytorskich, które staną się udziałem biegłych rewidentów, w tym także największych firm audytorskich z tak zwanej wielkiej czwórki, jest dosyć niewielka. Tymczasem przepisy wchodzące w życie w połowie przyszłego roku mogą przynieść spore zmiany na rynku doradczym – w świetle całokształtu opisanych regulacji trudna lub niemożliwa stanie się współpraca z firmą audytorską przy skomplikowanym sporze podatkowym, jakiejkolwiek większej reorganizacji wewnętrznej czy procesie pozyskiwania pomocy publicznej. Można oczekiwać, że rosnący udział w rynku tego typu usług będą osiągać podmioty niepodlegające ograniczeniom nałożonych na biegłych rewidentów, czyli głównie firmy doradztwa podatkowego nie świadczące usług audytorskich oraz kancelarie prawnicze. Należy mieć nadzieję, że przyczyni się to do podwyższenia standardów badania sprawozdań finansowych, a tym samym zwiększenia przejrzystości rynku.

Crido Taxand jest największą w Polsce firmą doradztwa podatkowego, która nie oferowała i nie oferuje klientom usług związanych z badaniem sprawozdań finansowych. Podobna zasada obowiązuje wszystkie spółki doradcze należące do międzynarodowej sieci Taxand. Jesteśmy głęboko  przekonani, że blisko 150-osobowy zespół Crido Taxand specjalizujący się w doradztwie podatkowym, pozyskiwaniu pomocy publicznej, doradztwie transakcyjnym oraz reorganizacjach biznesu tworzy dla wielu klientów ciekawą alternatywę, nie obarczoną obowiązkami i obostrzeniami wynikającymi z nowych przepisów o biegłych rewidentach.

Interesuje Cię ten temat? Skontaktuj się z autorem artykułu.