W dzisiejszym wpisie podzielimy się naszymi praktycznymi spostrzeżeniami dotyczących aktualizacji analiz porównawczych. Jakie mamy ramy prawne? Co w praktyce może oznaczać użyte przez ustawodawcę sformułowanie „zmiana otoczenia ekonomicznego”?

(Dalsza część artykułu pod materiałem wideo)

Zobacz film: Raportowanie TPR – wnioski

Raportowanie cen transferowych to jedno z bardziej skomplikowanych tematów w obszarze obowiązków podatkowych. Raportowanie TPR – wnioski to film opowiadający o najważniejszych zagadnieniach związanych z raportowaniem cen transferowych, które eksperci CRIDO uznali za istotne dla podatników. Zapraszamy na film.

1. Kiedy należy zaktualizować analizę cen transferowych?

Zgodnie z art. 11r Ustawy CIT analiza porównawcza oraz analiza zgodności podlegają aktualizacji nie rzadziej niż co 3 lata, chyba że zmiana otoczenia ekonomicznego w stopniu znacznie wpływającym na sporządzoną analizę uzasadnia dokonanie aktualizacji w roku zaistnienia tej zmiany.

W praktyce potrzeba aktualizacji analizy porównawczej w okresie krótszym niż trzy lata może wynikać z czynników wewnętrznych lub zewnętrznych, które w istotny sposób wpływają na samą transakcję lub wiarygodność / aktualność posiadanej analizy porównawczej.

Co ważne skala i nasilenie danych czynników wpływających na zaistnienie istotnej zmiany może być bardzo mocno zróżnicowana w zależności od branży, modelu biznesowego czy rodzajów transakcji zawieranych przez danego podatnika z podmiotami powiązanymi. Konkretna zmiana uwarunkowań może mieć istotny wpływ na główną transakcję operacyjną (np. zakup towarów na potrzeby dystrybucji) lub finansową (pożyczkę otrzymaną od podmiotu powiązanego) i być równolegle neutralna z perspektywy zakupu usług zarządczych czy innych transakcji pomocniczych względem podstawowej działalności operacyjnej. Stąd, proces decyzyjny odnośnie do aktualizacji analizy porównawczej lub jej braku, wymaga właściwego zrozumienia samej transakcji, jej sensu ekonomicznego w kontekście całego łańcucha wartości dodanej oraz uwarunkowań rynkowych. Warto świadomie dodać taki etap do corocznego procesu identyfikacji obowiązków dokumentacyjno-sprawozdawczych.

2. Czynniki wewnętrzne

Na wiarygodność i aktualność analizy porównawczych mogą wpływać czynniki wewnętrzne, czyli zmiany w sposobie / przebiegu transakcji, które zachodzą w wyniku wewnętrznych decyzji lub zmiany zachowań / procesów w ramach organizacji. Do przykładowych czynników wewnętrznych, które w niektórych przypadkach mogą spowodować konieczność częstszej aktualizacji posiadanych analiz można zaliczyć między innymi zmiany profilu funkcjonalnego i roli w grupie kapitałowej, jak również rewizje warunków umownych dotyczących współpracy i wynagrodzenia.

Czynniki wewnętrzne mogą obejmować również implementację nowych strategii biznesowych czy połączenia podmiotów wraz z integracją konkurencyjnych działalności. Nie bez znaczenia pozostawać mogą ustalenia organów podatkowych kwestionujące dotychczasowe rozliczenia, a także znaczące modyfikacje asortymentu produktów i wielkości transakcji. Ekspansja na nowe rynki geograficzne nieobjęte wcześniejszymi analizami porównawczymi również może stanowić istotną zmianę wymagającą aktualizacji posiadanych analiz.

3. Czynniki zewnętrzne

Z drugiej strony, dotychczasowe analizy porównawcze mogą stracić swoją aktualność w związku z wyraźną dynamiką sytuacji demograficznej, ekonomiczniej, (geo)politycznej, gospodarczej, przyrodniczej czy społeczno-kulturalnej. Pod wieloma względami zarówno 2024, jak i początek 2025 roku nie były okresami stabilnego otoczenia zewnętrznego. Inspiracyjnie przedstawiamy wybrane trendy / zmiany uwarunkowań rynkowych, które mogą mieć istotny wpływ na wybrane transakcji kontrolowane.

  • istotne podwyżki kosztów zatrudnienia w skutek regularnych podwyżek płacy minimalnej,
  • pogłębiający się kryzys demograficzny w Polsce,
  • szybki rozwój sztucznej inteligencji i jej wykorzystania w biznesie, na przykład w branży mediowej czy technologicznej,
  • wyraźne ochłodzenie w sektorze IT po intensywnych latach pandemicznych i wzroście zapotrzebowania na usługi transformacji cyfrowej przedsiębiorstw,
  • wzrost cen energii elektrycznej i spowodowana nim intensyfikacja działań na rzecz dywersyfikacji źródeł energii oraz zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w miksie energetycznym; związane z tym dodatkowe koszty inwestycyjne dla przedsiębiorców, ale i nowe możliwości dla podmiotów zajmujących się budową nowej infrastruktury,
  • istotny spadek sprzedaży nowych mieszkań i stabilizacja cen po wieloletnim okresie wzrostów, szczególnie w dużych miastach. Czynniki takie jak zakończenie programu "Bezpieczny kredyt 2%", ograniczony dostęp do kredytów hipotecznych oraz niepewność ekonomiczna wpłynęły na malejący popyt na mieszkania,
  • intensyfikacja konfliktu zbrojnego na Bliskim Wschodzie,
  • istotny spadek podaży zamówień prywatnych, jak i publicznych w branży budowlanej,
  • sytuacja geopolityczna po zmianie prezydenta w USA, w tym ewentualne zaostrzenie polityki celnej / handlowej,
  • istotne inwestycje w przemysł obronny / wojskowy w UE w związku ze zmianą podejścia USA,
  • ekstremalne zjawiska klimatyczne, które istotnie wpłynęły na podaż płodów rolnych.

Wskazane powyżej przykłady zdarzeń wewnątrz organizacji i czynników zewnętrznych mogą mieć istotny wpływ na warunki wybranych transakcji zawieranych między podmiotami powiązanymi. Zachęcamy więc do starannego rozważenia czy weryfikowanie warunków transakcji kontrolowanych w 2024 roku, w oparciu o dotychczasowe analizy porównawcze i tym samym dane finansowe / porównawcze z poprzednich lat jest podejściem właściwym. 

Spodziewamy się, że w niektórych przypadkach zasadnym może okazać się aktualizacja analiz porównawczych, a nawet bazowanie na danych jednorocznych dotyczących wyłącznie 2024 roku.

Mając za sobą wiele inspirujących rozmów i wartościowych spotkań z naszymi klientami reprezentującymi różne branże i przedstawicielami administracji podatkowej, jesteśmy otwarci do omówienia Waszych transakcji i specyficznej sytuacji.

Możemy pomóc podjąć Wam właściwe decyzje odnośnie do aktualizacji analiz i w efekcie wypracować rozwiązania, które będą gwarantować odpowiedni poziom bezpieczeństwa, zminimalizują ryzyko kwestionowania analizy / warunków realizacji transakcji przez organy podatkowe i w efekcie dadzą komfort wypełniania formularzy TPR i spokojny sen w przyszłości.

Zapoznaj się z pełną ofertą: Ceny transferowe