Jak wynika ze statystyk (źródło: Sprawozdanie z działalności PIP za lata: 2019, 2020, 2021) Państwowa Inspekcja Pracy z roku na rok przeprowadza coraz mniej kontroli. Może to zmienić nowelizacja ustawy o PIP, która zawiera poszerzenie jej kompetencji. Nowelizacja jest skutkiem ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027, która weszła w życie 4 czerwca 2022 r.

Poszerzenie kompetencji PIP dotyczy kontroli w zakresie prowadzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych („PPK”) i rozszerzenia katalogu podmiotów podlegających jej kontroli.

Rozszerzenie zadań w zakresie prowadzenia PPK

Dotychczas w ustawie o PIP do jej zadań w zakresie dotyczącym PPK należało ściganie naruszeń polegających na niedopełnieniu obowiązku:

  • zawarcia umowy o zarządzanie PPK w przewidzianym przepisami terminie — za które grozi kara grzywny, która wynosi do 1,5% funduszu wynagrodzeń u danego podmiotu zatrudniającego w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego;​
  • zawarcia umowy o prowadzenie PPK w przewidzianym terminie, dokonywania wpłat do PPK, zgłaszania wymaganych danych, prowadzenia dokumentacji związanej z obliczaniem wpłat do PPK — za które grozi kara grzywny w wysokości od 1000 PLN do 1 000 000 PLN.

Na skutek nowelizacji PIP będzie ścigać również naruszenia polegające na nakłanianiu przez podmiot zatrudniający albo osobę upoważnioną do rezygnacji z oszczędzania w PPK, za które grozi kara grzywny w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń u danego podmiotu zatrudniającego w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego.

Zmiana w katalogu podmiotów podlegających kontroli PIP

Od 4 czerwca w ramach nowelizacji poszerzono katalog podmiotów, które PIP może kontrolować, skutkiem tego PIP może kontrolować podmioty zatrudniające, które nie są pracodawcami (np. zleceniodawców). Jednak tylko w zakresie obowiązków związanych z PPK.