Od 1 stycznia 2019 roku przedsiębiorcy zarabiający na własności intelektualnej (IP) mogą skorzystać z preferencyjnej stawki opodatkowania w wysokości 5% (zamiast 19%) dla dochodów osiągniętych ze sprzedaży IP,  z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, z IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi czy z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z IP, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym w postępowaniu sądowym albo arbitrażu. 

Jak rozumiana jest działalność badawczo-rozwojowa (B+R)?

W celu skorzystania z Innovation Box konieczne jest prowadzenie przez przedsiębiorcę działalności B+R bezpośrednio związanej z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem kwalifikowanego IP. Przedsiębiorca może taką działalność prowadzić samodzielnie albo może wykorzystywać wyniki prac B+R nabyte od innych podmiotów (w tym podmiotów powiązanych).

Ustawy o podatkach dochodowych definiują, iż działalność B+R to działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W celu określenia czym są ww. badania naukowe i prace rozwojowe, ustawodawca odwołał się do przepisów ustawy z 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, które wskazują, że:

  • Badania naukowe dzielą się na:
    • badania podstawowe – czyli prace empiryczne lub teoretyczne, mające na celu przede wszystkim zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
    • badania aplikacyjne – mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
  • Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Z punktu widzenia działalności przedsiębiorstw, które nastawione są na komercyjne wykorzystanie uzyskiwanych wyników, najistotniejsze są definicje badań aplikacyjnych oraz prac rozwojowych.

Katalog kwalifikowanych IP

Aby skorzystać z preferencyjnego opodatkowania, opracowane w toku prac B+R rozwiązanie musi być chronione co najmniej jednym z określonych w zamkniętym katalogu praw, tzw. Kwalifikowanych IP takich jak: patent, prawo ochronne na wzór użytkowy, prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, prawo z rejestracji topografii układu scalonego, dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin, prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu, wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin, autorskie prawo do programu komputerowego.

Wprawdzie dopuszczalne jest również skorzystanie z preferencyjnej stawki od momentu dokonania zgłoszenia do właściwego organu z ekspektatywą uzyskania ochrony rozwiązania, jednak jeżeli ochrona nie zostanie przyznana, podatnik będzie zobowiązany opodatkować kwalifikowane dochody na zasadach ogólnych.

Czym jest dochód kwalifikowany?

Należy podkreślić, że dochód z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według specjalnego wzoru (tzw. wskaźnika nexus):

 

(a+b) x 1,3/(a+b+c+d)

 

Poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność B+R związaną z kwalifikowanym IP,

b – nabycie wyników prac B+R związanych z kwalifikowanym IP, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego,

c – nabycie wyników prac B+R związanych z kwalifikowanym IP, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego,

d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego IP.

Gdy wartość tego wskaźnika jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1.

Pozostałe warunki

Warunkiem skorzystania z preferencyjnego opodatkowania jest również wypełnienie obowiązków ewidencyjnych polegających na:

  • wyodrębnieniu każdego z kwalifikowanych IP w prowadzonych księgach rachunkowych,
  • prowadzeniu ksiąg rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane IP,
  • wyodrębnieniu kosztów, potrzebnych do wyliczenia wskaźnika, przypadających na każde kwalifikowane IP,
  • dokonywaniu zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych IP – w przypadku, gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3.