Fundusze unijne stanowią istotne narzędzie wspierające rozwój przedsiębiorstw w Polsce. Oferują szeroki wachlarz możliwości finansowania, które mogą znacząco przyspieszyć rozwój firm różnej wielkości, z różnych regionów i działających w rozmaitych branżach. Aktualnie w Polsce dostępnych jest wiele środków z funduszy unijnych w ramach zróżnicowanych programów. Kluczem do uzyskania finansowania jest spełnienie wymagań merytorycznych i formalnych oraz dobrze przygotowana koncepcja projektu.
 
Wsparcie publiczne, zwłaszcza w formie dotacji, nakierowane jest na wspieranie określonych celów wynikających z polityki unijnej. Przedsiębiorcy poszukujący finansowania powinni skoncentrować się zwłaszcza na obszarze badań i rozwoju (B+R) i wdrożeń innowacji, ochrony środowiska i energetyki, cyfryzacji i Przemysłu 4.0.

(Dalsza część artykułu pod materiałem wideo)

Zobacz film: Rozliczanie ulgi B+R i na innowacyjnych pracowników

Rozliczanie ulgi B+R i na innowacyjnych pracowników to film o praktycznych aspektach korzystania z tych odliczeń od podatku. Zapraszamy na film, w którym tłumaczymy praktyczne aspekty korzystania z ulgi badawczo-rozwojowej i na innowacyjnych pracowników.

 

Rodzaje wspieranych projektów

Unia Europejska stawia na innowacyjność, dlatego premiowane są projekty B+R oraz inwestycje w innowacyjne rozwiązania. Działalność B+R może dotyczyć np. tworzenia i rozwoju centrów B+R w przedsiębiorstwach, prowadzenia prac B+R nad nowymi technologiami, usługami i produktami czy współpracy między firmami a jednostkami naukowymi. Drugim promowanym obszarem jest ochrona środowiska i energetyka, gdzie szansę na dofinansowanie mają projekty dotyczące rozwoju technologii odnawialnych źródeł energii, innowacyjnych rozwiązań w gospodarce odpadami i zwiększania efektywności energetycznej.

Polski przemysł musi zawalczyć o swoją konkurencyjność, a jedną z możliwości jest transformacja cyfrowa, która również znajduje się w unijnych celach. Projekty mogą dotyczyć wdrażania rozwiązań z zakresu sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego czy podniesienia poziomu cyfryzacji poprzez zastosowanie nowoczesnych narzędzi ICT. W obszarze rozwoju Przemysłu 4.0. premiowane jest wdrażanie systemów automatyzacji i robotyzacji produkcji, rozwój technologii Internetu Rzeczy w przemyśle czy tworzenie inteligentnych fabryk.
sektora MŚP oraz podmioty small mid-cap oraz mid-cap, które chcą zmodernizować posiadaną infrastrukturę w celu zwiększenia efektywności energetycznej
 

Dostępne możliwości wsparcia

Dofinansowanie z funduszy unijnych udzielane jest na poziomie centralnym przez instytucje krajowe, jak np. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) czy Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) oraz wojewódzkim w ramach tzw. regionalnych programów operacyjnych.

Na poziomie centralnym wsparcia dla przedsiębiorców należy poszukiwać zwłaszcza w programie FENG (Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027) oraz FENIKS (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027). Na szczeblu centralnym ciekawy jest również Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 przeznaczony dla wybranych województw: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego, świętokrzyskiego, podkarpackiego oraz części województwa mazowieckiego.

Każdy z programów podzielony jest na działania, dla których organizowane są nabory wniosków. Harmonogramy konkursów ogłaszane są na stronach poszczególnych instytucji udzielających wsparcia. Z aktualnych naborów warto zwrócić uwagę na (stan na dzień 6.09.2024):

  • SMART FENG – nabór do 24 października, dla dużych firm (NCBR) i MŚP (PARP), wsparcie na projekty modułowe dotyczące B+R, wdrożenie innowacji, cyfryzację, zieloną transformację;
  • Kredyt ekologiczny (FENG) – nabór planowany do 31 grudnia (BGK), wsparcie na projekty zwiększające efektywność energetyczną MŚP i dużych firm do 3000 pracowników (mid-caps);
  • Efektywność energetyczna/ OZE (FENIKS) – nabór do 12 grudnia dla średnich firm.

 

Jak zdobyć środki

Proces pozyskania dofinansowania może być skomplikowany. Przedsiębiorstwa muszą spełnić przede wszystkim kilka kluczowych warunków. Po pierwsze, wykazać zgodność z celami i priorytetami UE (np. ochrona środowiska, innowacyjność czy wpływ na rozwój regionu). Po drugie, przygotować odpowiednią i kompletną dokumentację, w tym wniosek o dofinansowanie. Po trzecie, spełnić kryteria formalne (np. prowadzenie działalności w danym sektorze lub branży, odpowiednia wielkość firmy czy posiadanie zdolności finansowej do realizacji projektu). Po czwarte, spełnić także kryteria merytoryczne, które określane są szczegółowo dla każdego konkursu odrębnie (np. poziom innowacyjności rozwiązania czy osiągnięcie oczekiwanego pułapu efektywności energetycznej).

Poziom skomplikowania dokumentacji zależy od konkretnego instrumentu wsparcia. Należy podkreślić, że w większości instrumentów ocena dokonywana jest przez zewnętrznych ekspertów branżowych, którzy – w obliczu wielu zainteresowanych firm – dość krytycznie podchodzą do przedstawionych we wniosku informacji.
 

Przygotowanie projektu

Kluczem do sukcesu, niezależnie od wybranego instrumentu wsparcia, jest dobrze przygotowana koncepcja projektu. Wniosek o dofinansowanie wymaga starannego planowania i uwzględnienia wielu aspektów, np. analizy potrzeb odbiorców, źródła finansowania, szacowanego budżetu czy analizy konkurencji. Część instrumentów wsparcia może wymagać posiadania na etapie aplikowania pozwolenia na budowę, wyników audytu energetycznego czy promesy kredytu z banku komercyjnego. Warto więc nie czekać z aplikowaniem na ostatnią chwilę, gdyż część danych niezbędnych do wypełnienia wniosku należy mieć odpowiednio wcześniej.